Η συζήτηση για τον κρατικό προϋπολογισμό στη γερμανική Βουλή ήταν πάντα μια ευκαιρία για σκληρή αντιπαράθεση, αλλά η αρχηγός της AfD, Alice Weidel, ξεπέρασε ακόμη και τα συνηθισμένα όρια του κόμματός της, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις τόσο για το ύφος όσο και για το περιεχόμενο της τοποθέτησής της.
Η θέση της ως επικεφαλής της μεγαλύτερης αντιπολιτευτικής δύναμης της χώρας την υποχρεώνει να ασκεί αυστηρή κριτική στην κυβέρνηση. Ωστόσο, η ομιλία της μετατράπηκε σε μια εφιαλτική μείξη ψευδών, ρατσιστικών σχολίων και ανοιχτής παραπληροφόρησης.
Από την αντιπολίτευση στη ρητορική του μίσους
Η αντιπολίτευση είναι αναγκαίο συστατικό της δημοκρατίας. Ένα κόμμα μπορεί να ζητήσει περιορισμό της μετανάστευσης, αυστηρότερους νόμους για το άσυλο ή ακόμη και αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση – αυτό ανήκει στη σφαίρα της ελεύθερης πολιτικής έκφρασης.
Όμως άλλο πράγμα είναι η κριτική και άλλο η γενίκευση που οδηγεί στην ξενοφοβία και τον ρατσισμό.
Η Alice Weidel, με αφορμή Σύριους, Ιρακινούς και Αφγανούς πρόσφυγες, δεν δίστασε να μιλήσει για «σεξουαλικά εγκλήματα, ομαδικούς βιασμούς, επιθέσεις με μαχαίρια» και να συνδέσει ολόκληρες πληθυσμιακές ομάδες με εγκληματικότητα και επικινδυνότητα.
Οι αναφορές της σε «μη συμβατές κουλτούρες» δημιούργησαν το αίσθημα ότι, κατά την AfD, ορισμένοι άνθρωποι δεν μπορούν να ενταχθούν ποτέ σε μια σύγχρονη κοινωνία – μια επικίνδυνη και αντιδημοκρατική θεώρηση.
Η αλήθεια πίσω από τα νούμερα
Η κριτική στη μεταναστευτική πολιτική και η αναφορά σε υπαρκτά κοινωνικά προβλήματα δεν αποτελούν από μόνες τους ρατσισμό.
Ρατσισμός είναι το να ταυτίζεις ολόκληρες εθνικές ή θρησκευτικές ομάδες με το έγκλημα, να διαδίδεις την αντίληψη ότι «αυτοί είναι έτσι από τη φύση τους».
Παράλληλα, η Weidel χρησιμοποίησε αποσπασματικά και παραπλανητικά στατιστικά στοιχεία: Οι 120.000 αναφορές στον οικογενειακό επανενωτικό δεν αφορούσαν αποκλειστικά πρόσφυγες από τις κύριες χώρες προέλευσης – μόνο 28.300 αφορούσαν συγγενείς αναγνωρισμένων προσφύγων από τέσσερις βασικές χώρες.
Πολλοί άλλοι ήταν σύζυγοι Γερμανών, εξειδικευμένοι εργαζόμενοι και φορολογούμενοι.
Επιπλέον, η πλειονότητα των εγκλημάτων από μετανάστες λαμβάνει χώρα σε συνθήκες ακραίας κοινωνικής απομόνωσης, με θύματα συχνά άλλους μετανάστες ή ανθρώπους από τις ίδιες κοινωνικές ομάδες.
Οι στατιστικές αποδεικνύουν ότι Σύριοι και Αφγανοί δεν είναι κατά κανόνα περισσότερο εγκληματίες από τον υπόλοιπο πληθυσμό και ότι η ασφάλεια στη Γερμανία σήμερα είναι σε καλύτερα επίπεδα από τις προηγούμενες δεκαετίες.
Ρητορική μίσους αντί για πολιτική πρόταση
Η Weidel, αφήνοντας πίσω της τα όρια της κριτικής, παρουσίασε μια εικόνα κατά την οποία κάθε μετανάστης αποτελεί απειλή, κάθε πρόσφυγας είναι εν δυνάμει εγκληματίας και ο μόνος δρόμος είναι ο αποκλεισμός και η απέλαση.
Αυτή δεν είναι πολιτική – είναι απροκάλυπτη προώθηση του μίσους και της κοινωνικής διάσπασης.
Η ουσιαστική διαχείριση των προκλήσεων της μετανάστευσης απαιτεί ρεαλισμό, αναγνώριση των δυσκολιών αλλά και σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δημοκρατικά ιδεώδη.
