Το κόστος του Bürgergeld στη Γερμανία εκτοξεύθηκε το 2024 στα 46,9 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση σχεδόν 4 δισ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ομοσπονδιακού υπουργείου Εργασίας, που δόθηκαν στη δημοσιότητα μετά από ερώτηση της AfD στη Bundestag, το πρόγραμμα κοινωνικής πρόνοιας αφορά περίπου 5,5 εκατομμύρια άτομα – ενήλικες και παιδιά.
Οι «εργάσιμοι» δικαιούχοι ανέρχονται σε περίπου 4 εκατομμύρια.
Ένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικό στοιχείο: το 47,4% των συνολικών πληρωμών κατευθύνθηκε σε άτομα χωρίς γερμανικό διαβατήριο, ενώ το υπόλοιπο 52,6% σε Γερμανούς πολίτες.
Ανάμεσα στους αλλοδαπούς δικαιούχους, εξέχουσα θέση έχουν οι Ουκρανοί πρόσφυγες (με περίπου 6,3 δισ. ευρώ το 2024), καθώς και άτομα από τις βασικές χώρες προέλευσης αιτούντων άσυλο (7,4 δισ. ευρώ).
Αύξηση εξόδων λόγω πληθωρισμού – Οι πραγματικοί λόγοι πίσω από τα νούμερα
Παρά την πολιτική εκμετάλλευση των στοιχείων, ειδικοί της αγοράς εργασίας, όπως ο Enzo Weber (IAB), υπογραμμίζουν ότι η άνοδος του συνολικού κόστους δεν σχετίζεται μόνο με τον αριθμό των δικαιούχων, αλλά κυρίως με την αύξηση των βασικών επιδομάτων λόγω του πληθωρισμού το 2023 και 2024.
Φέτος, όμως, η αύξηση των επιδομάτων «πάγωσε» και αυτό αναμένεται να συνεχιστεί, με τους αριθμούς των δικαιούχων να παρουσιάζουν ελαφρά πτώση από το φθινόπωρο του 2024.
Είναι ενδεικτικό ότι σχεδόν οι μισοί αλλοδαποί δικαιούχοι είναι πρόσφυγες που βρέθηκαν στη Γερμανία χωρίς προετοιμασία και πρόσβαση στην αγορά εργασίας, σε αντίθεση με τους Γερμανούς ανέργους που στηρίζονται συνήθως στην ασφάλιση ανεργίας πριν μπουν στο σύστημα πρόνοιας.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι χωρίς ουσιαστική ένταξη (γλώσσα, επαγγελματική κατάρτιση, στήριξη), το κόστος θα συνεχίσει να αυξάνεται – γι’ αυτό και η επένδυση στην ένταξη θεωρείται προτεραιότητα.
Πολιτική εκμετάλλευση, κοινωνικοί κίνδυνοι και πραγματικές λύσεις
Η AfD επιχειρεί να εργαλειοποιήσει το θέμα, ζητώντας τον αποκλεισμό των αλλοδαπών από το Bürgergeld.
Ωστόσο, τόσο το Ινστιτούτο Εργασίας (IAB) όσο και μεγάλοι κοινωνικοί φορείς, όπως ο DGB και ο Sozialverband Deutschland, τονίζουν πως η αλληλεγγύη και η επένδυση στην κοινωνική συνοχή είναι μονόδρομος.
Τυχόν προσπάθειες διαχωρισμού μεταξύ Γερμανών και αλλοδαπών, όπως και η διχαστική ρητορική, εντείνουν τον κοινωνικό αυτοματισμό και υπονομεύουν τα θεμέλια της δημοκρατίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αύξηση του ποσοστού απασχόλησης μεταξύ των Ουκρανών προσφύγων (από 24,8% σε 33,2% μέσα σε ένα χρόνο) δείχνει ότι οι προσπάθειες ένταξης αρχίζουν να αποδίδουν, αν και απαιτούνται ταχύτεροι ρυθμοί.
Εν τω μεταξύ, ανησυχία προκαλεί η ραγδαία αύξηση των περιστατικών οργανωμένης απάτης στο Bürgergeld, με 421 καταγεγραμμένες περιπτώσεις το 2024, σχεδόν διπλάσιες από το προηγούμενο έτος.