Η συζήτηση για την επιστροφή Σύρων προσφύγων στη χώρα τους επιστρέφει δυναμικά στο πολιτικό προσκήνιο της Γερμανίας, με δηλώσεις που αναμένεται να προκαλέσουν έντονη αντιπαράθεση.
Ο Bundeskanzler Friedrich Merz επιμένει πλέον ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για επανέναρξη των απελάσεων προς τη Συρία, κάνοντας λόγο για μια νέα φάση μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου.
Όπως ανέφερε σε επίσκεψή του στο Husum, θεωρεί πως «δεν συντρέχουν πλέον λόγοι για άσυλο», ενώ προτίθεται να εμπλακεί προσωπικά στις διαπραγματεύσεις με τις συριακές αρχές.
Μάλιστα, κάλεσε τον μεταβατικό ηγέτη της Συρίας, Ahmed al-Scharaa, στη Γερμανία για συνομιλίες.
Η νέα πολιτική στόχευση του Merz
Ο καγκελάριος δήλωσε ότι προσβλέπει και σε μεγάλο κύμα εθελοντικών επιστροφών, υποστηρίζοντας ότι η ανοικοδόμηση της Συρίας δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς τους ίδιους τους Σύρους.
Όσοι ωστόσο αρνηθούν να επιστρέψουν, παρά την αλλαγή των συνθηκών, θα αντιμετωπίσουν — όπως είπε — υποχρεωτική απέλαση.
Η θέση του Merz έρχεται ως απάντηση σε επιφυλάξεις που εξέφρασε ο υπουργός Εξωτερικών Johann Wadephul, ο οποίος επισκέφθηκε πρόσφατα την Harasta, κοντά στη Δαμασκό, κάνοντας λόγο για εκτεταμένη καταστροφή και ακατάλληλες συνθήκες για μαζικές επιστροφές σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Οι δηλώσεις του προκάλεσαν έντονη αμφισβήτηση εντός της ίδιας του της παράταξης.
Πόσοι Σύροι βρίσκονται σήμερα στη Γερμανία;
Η πολιτική αντιπαράθεση αφορά διαφορετικές κατηγορίες ανθρώπων:
- 920 Σύροι είναι προς απέλαση χωρίς καμία μορφή ανοχής (Duldung)
- 951.406 Σύροι ζουν συνολικά στη Γερμανία
- Πρώτος στόχος θα είναι όσοι έχουν διαπράξει αδικήματα
- Οι περισσότεροι ανήκουν σε προγράμματα ανθρωπιστικής προστασίας
Σύμφωνα με κυβερνητικά στοιχεία, περίπου 2.000 άτομα έχουν επιστρέψει εθελοντικά στη Συρία τα τελευταία χρόνια.
Μια νέα πολιτική πραγματικότητα στη Συρία;
Η εικόνα στο πεδίο αλλάζει γρήγορα. Πριν από περίπου έναν χρόνο, η HTS — μια ισλαμιστική παραστρατιωτική οργάνωση — ανέτρεψε τον Bashar al-Assad.
Ο al-Scharaa ορίστηκε μεταβατικός πρόεδρος και έχει ξεκινήσει διαδικασία σταδιακής επαναπροσέγγισης με τη Δύση.
Σύμφωνα με συριακά κρατικά μέσα, σχεδιάζει μάλιστα επίσημη επίσκεψη στην Ουάσινγκτον.
Αυτές οι εξελίξεις ενισχύουν την επιχειρηματολογία όσων θεωρούν τη Συρία επαρκώς ασφαλή για την επιστροφή προσφύγων — τουλάχιστον σε ορισμένες περιοχές.
Η «γραμμή» Dobrindt και ο ρόλος του Koalitionsvertrag
Ο υπουργός Εσωτερικών Alexander Dobrindt επιβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση ήδη εργάζεται σε διμερείς συμφωνίες με τη Συρία, με πρώτη προτεραιότητα απελάσεις εγκληματιών και στη συνέχεια όσων δεν διαθέτουν άδεια παραμονής.
Όπως υπογραμμίζει, η πολιτική αυτή προβλέπεται ρητά στον κυβερνητικό συνασπισμό.
Αντιδράσεις και συνέπειες
Η συζήτηση για την «επιστροφή» αναζωπυρώνει διαχρονικά διλήμματα:
- Είναι η Συρία πραγματικά ασφαλής;
- Μπορεί μια κατεστραμμένη χώρα να επαναπορροφήσει χιλιάδες πρόσφυγες;
- Ποια δικαιώματα έχουν όσοι έχουν ριζώσει κοινωνικά και επαγγελματικά στη Γερμανία;
Ο αντιπρόεδρος της CDU, Günter Krings, επιμένει ότι η ανοικοδόμηση πρέπει να γίνει από τους ίδιους τους Σύρους πολίτες.
Αντίθετα, ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της SPD, Matthias Miersch, τονίζει ότι ο Wadephul ορθά μίλησε για τις καταστροφές στη χώρα, υπενθυμίζοντας πως η Γερμανία δεν μπορεί να αγνοεί την πραγματική κατάσταση επί του εδάφους.
Η πολιτική πίεση ανεβαίνει — όπως και η συζήτηση για το τι πραγματικά σημαίνει «τέλος του πολέμου».
