Νέα αμφιλεγόμενη οδηγία στο Jobcenter του Ντόρτμουντ προκαλεί σάλο, καθώς προσφέρει επιδότηση έως και 8000 ευρώ σε ανέργους για την αγορά αυτοκινήτου ή την απόκτηση διπλώματος, εφόσον αποδεχτούν εργασία.
Το μέτρο στοχεύει στην κινητοποίηση των μακροχρόνια ανέργων να ενταχθούν σε επαγγέλματα όπως διανομείς ή φροντιστές κατ’ οίκον, όταν αυτά δεν είναι προσβάσιμα με δημόσια συγκοινωνία.
Από τις κυρώσεις στα κίνητρα
Την ώρα που σε εθνικό επίπεδο η συζήτηση επικεντρώνεται στην αυστηροποίηση των κυρώσεων κατά των δικαιούχων Bürgergeld που δεν συμμορφώνονται ή εξαπατούν το σύστημα, το Jobcenter στο Ντόρτμουντ επιλέγει εντελώς διαφορετική προσέγγιση: χρηματικά κίνητρα αντί για ποινές.
Σύμφωνα με την επίσημη οδηγία που τέθηκε σε εφαρμογή στις 27 Μαΐου 2025, οι άνεργοι μπορούν να λάβουν:
- Έως 5000 ευρώ για αγορά μεταχειρισμένου ΙΧ
- Έως 3000 ευρώ για απόκτηση άδειας οδήγησης
- Έως 2000 ευρώ για αγορά ηλεκτρικού ποδηλάτου, σκούτερ ή μοτοποδηλάτου
Προϋποθέσεις είναι η υπογραφή αορίστου χρόνου σύμβασης εργασίας και η γεωγραφική δυσκολία πρόσβασης στον νέο χώρο εργασίας μέσω συγκοινωνιών.
Ενστάσεις από υπαλλήλους και φόβοι απάτης
Παρά το ότι η κεντρική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Εργασίας δηλώνει πως πρόκειται για εξαιρετικές περιπτώσεις και όχι για γενικευμένο κανόνα, η οδηγία προκάλεσε αντιδράσεις. Ένας υπάλληλος του Jobcenter, που μίλησε ανώνυμα στη γερμανική εφημερίδα BILD, δήλωσε:
«Αυτό το μέτρο ανοίγει διάπλατα την πόρτα σε καταχρήσεις. Είναι πολύ εύκολο να στηθούν ψεύτικες προσλήψεις μόνο για την είσπραξη του ποσού».
Φέρνει ως παράδειγμα το εξής σενάριο: Ένας εργοδότης (π.χ. ιδιοκτήτης πιτσαρίας) προσλαμβάνει έναν γνωστό του με σύμβαση, κάνουν μαζί αίτηση για την επιδότηση, μοιράζονται το ποσό και μετά από λίγους μήνες λήγει η εργασιακή σχέση.
Το Jobcenter μιλά για εξαίρεση και όχι κανόνα
Ο επικεφαλής του Jobcenter Ντόρτμουντ, Markus Weichert, εμφανίστηκε καθησυχαστικός: «Πρόκειται για μια απολύτως εξαιρετική ρύθμιση. Αναμένουμε μόλις δέκα περιπτώσεις τον χρόνο, δηλαδή συνολικό κόστος περίπου 50.000 ευρώ». Το Jobcenter Ντόρτμουντ διαχειρίζεται σχεδόν 90.000 δικαιούχους Bürgergeld.
Το μέτρο ως πείραμα κοινωνικής απόδοσης
Ο Weichert υποστηρίζει πως η απόδοση αυτών των κονδυλίων ενδέχεται τελικά να ωφελήσει την κοινωνία μακροπρόθεσμα, καθώς δίνεται η δυνατότητα πρόσβασης σε σταθερές θέσεις εργασίας σε ανθρώπους που αλλιώς δεν θα μπορούσαν να εργαστούν λόγω μετακίνησης.
Αμφιλεγόμενο υπόβαθρο και πολιτική πίεση
Η νέα κατεύθυνση του Jobcenter Ντόρτμουντ έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία το Bürgergeld βρίσκεται στο επίκεντρο πολιτικής και κοινωνικής κριτικής. Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, η πλειοψηφία των Γερμανών θεωρεί το επίδομα πολύ υψηλό και απαιτεί αυστηρότερη επιτήρηση.
Η Υπουργός Εργασίας Bärbel Bas, από την πλευρά της, τονίζει πως οι κατάχρηση και απάτη δεν θα γίνονται ανεκτές, προαναγγέλλοντας νέες ρυθμίσεις με «αισθητές συνέπειες» για όσους παραβιάζουν τους όρους του Bürgergeld.
