Η μοναξιά των νέων στη Γερμανία δεν είναι απλώς ζήτημα ψυχοκοινωνικής υγείας. Σύμφωνα με μελέτη του Ιδρύματος Bertelsmann, μπορεί να αποτελέσει σοβαρό κίνδυνο για την ίδια τη δημοκρατία.

Η έρευνα αποκαλύπτει ότι οι νέοι που αισθάνονται έντονα μόνοι, σε ποσοστό 10% των ατόμων ηλικίας 16 έως 30 ετών, έχουν σαφώς μικρότερη εμπιστοσύνη στην πολιτική και τους θεσμούς σε σύγκριση με τους υπόλοιπους συνομήλικούς τους.

Το αίσθημα αποξένωσης συνδέεται με απόρριψη της πολιτικής

Το 76% των νέων που αισθάνονται έντονα μόνοι δηλώνουν ότι η πολιτική δεν λαμβάνει σοβαρά υπόψη τις ανησυχίες της νεολαίας.

Αντίστοιχα, στους νέους που δεν αισθάνονται μόνοι, το ποσοστό αυτό πέφτει στο 61%. Εξίσου ανησυχητικό είναι ότι οι μισοί από τους έντονα μόνους νέους δεν πιστεύουν πως εκπροσωπούνται από τους πολιτικούς σε ομοσπονδιακό επίπεδο, έναντι μόλις 35% των λιγότερο ή καθόλου μοναχικών.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η συναισθηματική απομόνωση μπορεί να ενισχύσει την πολιτική αδιαφορία και την αποξένωση από τη δημοκρατία, δημιουργώντας πρόσφορο έδαφος για λαϊκιστικές τάσεις και ακραίες πολιτικές στάσεις.

Η κοινωνική απομόνωση ως γόνιμο έδαφος για τον λαϊκισμό

Όπως επισημαίνει η ειδικός του Ιδρύματος Bertelsmann, Anja Langness, «οι νέοι που βιώνουν μοναξιά αμφισβητούν βαθιά το αν η πολιτική ενδιαφέρεται για τα συμφέροντά τους».

Η ίδια τονίζει την ανάγκη ενεργητικής συμμετοχής της νεολαίας στη λήψη αποφάσεων και τη χάραξη πολιτικής, ώστε να ενισχυθεί η κοινωνική συνοχή και η εμπιστοσύνη στους θεσμούς.

Η μελέτη προτείνει συγκεκριμένα μέτρα όπως:

• Δωρεάν και προσβάσιμους χώρους συνάντησης για νέους, όπως κέντρα νεότητας, καφέ γειτονιάς ή διαδικτυακές πλατφόρμες κοινωνικής επαφής
• Προσιτές πολιτιστικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες
• Συμμετοχικά μοντέλα σε επίπεδο δήμων και κοινοτήτων, όπου οι νέοι θα μπορούν να έχουν πραγματικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων

Το προφίλ της έρευνας

Η έρευνα, με τίτλο «Νέοι, μόνοι – και ενεργοί;», πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2024 με συμμετοχή περίπου 2.500 νέων ηλικίας 16 έως 30 ετών από ολόκληρη τη Γερμανία. Από τα συνολικά ευρήματα προκύπτει ότι:

• 10% αισθάνονται έντονα μόνοι
• 35% δηλώνουν μέτρια μοναξιά
• Το υπόλοιπο 55% δεν αισθάνεται μοναξιά ή το αίσθημα αυτό είναι σπάνιο

Η μελέτη αναδεικνύει με σαφήνεια πως η κοινωνική απομόνωση δεν είναι μόνο ατομικό πρόβλημα, αλλά κοινωνική απειλή με προεκτάσεις που αφορούν την ίδια τη σταθερότητα της δημοκρατικής τάξης.