Η γερμανική οικονομία δείχνει για ακόμη ένα τρίμηνο ότι δυσκολεύεται να ξαναμπεί σε τροχιά σταθερής ανάπτυξης.
Από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο, το ΑΕΠ παρέμεινε αμετάβλητο σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, όπως επιβεβαίωσε το Ομοσπονδιακό Στατιστικό Γραφείο.
Η εικόνα θυμίζει έντονα το πρώτο εξάμηνο του 2025, όπου η οικονομία «πήγαινε μπρος–πίσω»: μια μικρή άνοδος 0,3% στις αρχές του έτους, ακολούθησε από πτώση 0,2% την άνοιξη.
Πίσω από αυτή τη στασιμότητα κρύβονται δύο βασικοί παράγοντες: η υποτονική κατανάλωση των νοικοκυριών και η αδυναμία των εξαγωγών να δώσουν ώθηση, όπως συνέβαινε παραδοσιακά στη Γερμανία.
Η πρόεδρος της στατιστικής υπηρεσίας, Ruth Brand, το διατύπωσε ξεκάθαρα: οι ασθενείς εξαγωγές λειτούργησαν ως «φρένο» στη συνολική απόδοση της οικονομίας, παρά το γεγονός ότι ορισμένες μορφές επενδύσεων κινήθηκαν ανοδικά.
Πού σημειώθηκε πρόοδος και πού χάθηκε έδαφος
Οι επενδύσεις σε εξοπλισμό – κυρίως μηχανήματα, οχήματα και βιομηχανικά εργαλεία – αυξήθηκαν κατά 1,1% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Η τάση αυτή συνδέεται και με την άνοδο στις νέες ταξινομήσεις επαγγελματικών οχημάτων, μια ένδειξη ότι ορισμένες επιχειρήσεις προσπαθούν να ανανεώσουν τον στόλο και τον εξοπλισμό τους, παρά το δύσκολο οικονομικό κλίμα.
Αντίθετα, οι επενδύσεις στον κατασκευαστικό κλάδο μειώθηκαν κατά 0,5%.
Ο ιδιωτικός τομέας, ιδιαίτερα επιβαρυμένος από υψηλά επιτόκια και αυξημένο ενεργειακό κόστος, φαίνεται να φρενάρει νέα έργα και να αναβάλει επενδυτικά πλάνα.
Ακόμη πιο χαρακτηριστικό είναι το ότι η ιδιωτική κατανάλωση μειώθηκε για πρώτη φορά από το τέλος του 2023.
Οι Γερμανοί ξόδεψαν λιγότερα σε υπηρεσίες φιλοξενίας και εστίασης, μια σαφής ένδειξη ότι ο προϋπολογισμός των νοικοκυριών πιέζεται.
Με τον πληθωρισμό να παραμένει υπόγειος και τις προσδοκίες για μισθολογικές αυξήσεις να είναι περιορισμένες, οι πολίτες στρέφονται σε πιο προσεκτική, αμυντική κατανάλωση.
Εξαγωγές χωρίς δυναμική – και η χώρα δεν έχει πλέον «μαγικό ραβδί»
Ο άλλοτε σταθερός μοχλός της γερμανικής οικονομίας, ο εξαγωγικός τομέας, δεν κατάφερε να προσφέρει θετική ώθηση.
Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών μειώθηκαν κατά 0,7% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Ιδιαίτερα έντονη ήταν η πτώση στις εξαγωγές υπηρεσιών υψηλής αξίας, όπως δικαιώματα λογισμικού, τεχνολογικές άδειες και franchise fees.
Την ίδια στιγμή, οι εισαγωγές παρέμειναν στάσιμες, χωρίς να δώσουν ούτε θετικό ούτε αρνητικό σήμα για την εγχώρια ζήτηση.
Από την πλευρά του κράτους, ωστόσο, οι δημόσιες δαπάνες αυξήθηκαν κατά 0,8%, στηρίζοντας μερικώς την οικονομική δραστηριότητα.
Γιατί ο χειμώνας προβλέπεται δύσκολος
Το τέταρτο τρίμηνο δεν αναμένεται να φέρει θεαματικές αλλαγές. Το κλίμα των επιχειρήσεων, όπως το μετρά το Ifo, υποχώρησε εκ νέου τον Νοέμβριο και έφτασε στους 88,1 βαθμούς.
Ο δείκτης αυτός αποτελεί έναν από τους βασικότερους προπομπούς της οικονομικής πορείας, και το μήνυμα δεν είναι ενθαρρυντικό.
Σύμφωνα με τον ειδικό του Ifo, Klaus Wohlrabe, η Γερμανία μπορεί να δει ένα οριακό +0,1% στο τέταρτο τρίμηνο – ουσιαστικά, μια μηδαμινή αύξηση που δεν αλλάζει τη γενικότερη εικόνα.
Το βασικό πρόβλημα που εντοπίζει το Ifo είναι η έλλειψη παραγγελιών, ιδιαίτερα στη βιομηχανία. Η παλιά συνταγή «εξαγωγές και πάλι εξαγωγές» δεν λειτουργεί πλέον.
Η διεθνής ανταγωνιστικότητα της γερμανικής παραγωγής δέχεται ασφυκτικές πιέσεις, από το υψηλό ενεργειακό κόστος μέχρι τον εντεινόμενο ανταγωνισμό από ΗΠΑ και Ασία.
Τι εκτιμά η Bundesbank
Η Bundesbank δεν διαφοροποιείται ιδιαίτερα στις εκτιμήσεις της.
Στον πρόσφατο μηνιαίο της απολογισμό σημειώνει ότι η γερμανική βιομηχανία δεν καταφέρνει να αξιοποιήσει επαρκώς τη διεθνή οικονομική δραστηριότητα, η οποία αναπτύσσεται μεν, αλλά με μετριοπάθεια.
Το αποτέλεσμα είναι μια οικονομία που κινείται μεν, αλλά χωρίς πραγματική δύναμη, χωρίς ισχυρή προοπτική και χωρίς καταλύτες για μια καθαρή αναστροφή της τάσης.
