Το Bürgergeld, η κοινωνική παροχή που αντικατέστησε το Hartz IV, βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης στη Γερμανία.

Μια νέα μελέτη του Οικονομικού και Κοινωνικού Ινστιτούτου (WSI) της συνδικαλιστικής Hans-Böckler-Stiftung αμφισβητεί την άποψη ότι για τους δικαιούχους του Bürgergeld δεν υπάρχει οικονομικό κίνητρο για εργασία.

Σύμφωνα με την ανάλυση, όσοι εργάζονται πλήρως έστω και με τον κατώτατο μισθό έχουν σε κάθε περίπτωση περισσότερα χρήματα από όσους ζουν αποκλειστικά από την παροχή.

Η μελέτη καταγράφει συγκεκριμένα παραδείγματα:

Ένας άγαμος εργαζόμενος πλήρους απασχόλησης με κατώτατο μισθό έχει κατά μέσο όρο 557 ευρώ περισσότερα τον μήνα.

Ένας μονογονέας με παιδί 5 ετών κερδίζει 749 ευρώ επιπλέον.

Σε οικογένεια με δύο παιδιά (5 και 14 ετών) και έναν εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης, το όφελος φτάνει τα 660 ευρώ τον μήνα, λαμβάνοντας υπόψη και επιδόματα όπως το Wohngeld και το Kinderzuschlag.

Περιφερειακές διαφορές

Η οικονομική διαφορά ποικίλλει ανά περιοχή, κυρίως λόγω ενοικίων. Στον ακριβό Landkreis του Μονάχου, για παράδειγμα, το καθαρό πλεονέκτημα για έναν άγαμο περιορίζεται στα 379 ευρώ, ενώ στο Nordhausen της Θουριγγίας φτάνει τα 662 ευρώ.

Η διευθύντρια του WSI, Bettina Kohlrausch, χαρακτηρίζει λανθασμένο και άδικο τον ισχυρισμό ότι οι δικαιούχοι του Bürgergeld επιλέγουν να μην εργάζονται επειδή «βολεύονται» με το επίδομα.

Οι επικριτές της μελέτης

Ωστόσο, οικονομολόγοι από άλλα ινστιτούτα, όπως το ifo και το Institut der deutschen Wirtschaft (IW) της Κολωνίας, διαφωνούν.

Ο ειδικός της αγοράς εργασίας στο IW, Holger Schäfer, τονίζει ότι η μελέτη δεν εξετάζει το αν η εργασία είναι πραγματικά «επωφελής» σε σχέση με τον χρόνο και το κόστος που απαιτεί.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του, στο Landkreis Μονάχου η διαφορά των 379 ευρώ απαιτεί 165 ώρες εργασίας τον μήνα, κάτι που μεταφράζεται σε 2,29 ευρώ καθαρό κέρδος ανά ώρα.

«Πολλοί μπορεί να θεωρήσουν ότι αυτό δεν αξίζει, ειδικά αν υπολογιστούν τα έξοδα μετακίνησης ή άλλα κόστη», σημειώνει.

Επιπλέον, θεωρεί μη ρεαλιστικό τον υπολογισμό των μέσων ενοικίων, καθώς πολλοί νεοεισερχόμενοι στο Bürgergeld αντιμετωπίζουν πολύ υψηλότερα κόστη στέγασης.

Ο Schäfer επισημαίνει ακόμη ότι η σύγκριση «καμία εργασία» με «πλήρη απασχόληση» παραλείπει τις ενδιάμεσες επιλογές, όπως μερική απασχόληση.

Το πρόβλημα, κατά τον ίδιο, είναι ότι το Bürgergeld επιτρέπει ένα μικρό κίνητρο για να ξεκινήσει κάποιος εργασία μερικής απασχόλησης, αλλά πολύ μικρό ή ανύπαρκτο όφελος όταν η εργασία επεκτείνεται σε πλήρες ωράριο.

Ποιοι είναι οι ειδικοί

Bettina Kohlrausch: Διευθύντρια του WSI και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Paderborn, με έρευνα στην εργασία και την κοινωνική ενσωμάτωση.

Holger Schäfer: Οικονομολόγος της αγοράς εργασίας στο IW Κολωνίας, με πολυετή ερευνητική εμπειρία σε θέματα απασχόλησης, κοινωνικής πολιτικής και συνταξιοδοτικού.