Η δημόσια συζήτηση γύρω από την εργασιακή κουλτούρα στη Γερμανία έχει πάρει φωτιά. Πολιτικοί όπως ο Carsten Linnemann και ο Friedrich Merz από το CDU ζητούν μεγαλύτερη ευελιξία και αύξηση των ωρών εργασίας.

Παράλληλα, ορισμένα μέσα και οργανισμοί συγκρίνουν τη Γερμανία με χώρες όπως η Ελλάδα και η Πολωνία, προκαλώντας ερωτήματα: Είναι πράγματι οι Γερμανοί «τεμπέληδες»;

Πόσο δουλεύουν οι Γερμανοί πραγματικά;

Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Οικονομίας (IW), οι Γερμανοί εργάζονται κατά μέσο όρο 1036 ώρες το χρόνο, ενώ οι Έλληνες 1172 και οι Πολωνοί 1304 ώρες.

Ο Alexander Kritikos, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών (DIW), ξεκαθαρίζει: «Αυτοί οι αριθμοί δεν αποκαλύπτουν την αλήθεια. Το πρόβλημα δεν είναι το πόσες ώρες δουλεύουμε, αλλά πώς δουλεύουμε και πού υπάρχουν κενά».

Το πραγματικό πρόβλημα: η δημογραφική βόμβα

Η γερμανική αγορά εργασίας αντιμετωπίζει ένα βαθύτερο δημογραφικό πρόβλημα.

«Κάθε χρόνο φεύγουν περισσότεροι εργαζόμενοι από όσους εισέρχονται λόγω συνταξιοδότησης ή μετανάστευσης», προειδοποιεί ο Kritikos.

«Η παραγωγικότητα δεν αυξάνεται, ενώ πολλές γυναίκες που θέλουν να δουλέψουν περισσότερο δεν μπορούν λόγω έλλειψης δομών φροντίδας παιδιών».

Προτείνει λύσεις όπως περισσότερη ευελιξία, εκπαίδευση, νέες τεχνολογίες και επένδυση στις δεξιότητες.

«Χρειαζόμαστε ανθρώπους που ήδη εργάζονται να μπορούν να δουλεύουν περισσότερο, αλλά και να έχουμε κίνητρα για όσους δεν εργάζονται πλήρως. Δεν αρκεί απλά να λέμε “δουλέψτε παραπάνω”».

Οι λύσεις της πολιτικής

Ο Friedrich Merz προτείνει εβδομαδιαία εργασία 48 ωρών αντί για ημερήσιο όριο, ώστε οι εργαζόμενοι να έχουν τη δυνατότητα να προσαρμόζουν τις μέρες και τα ωράριά τους.

Ο Carsten Linnemann υποστηρίζει την εισαγωγή «ενεργής σύνταξης» που θα επιτρέπει στους συνταξιούχους να κερδίζουν 2.000 ευρώ αφορολόγητα επιπλέον.

Ωστόσο, ο Kritikos εκτιμά πως αυτά δεν λύνουν το πρόβλημα.

«Η κατάργηση μιας αργίας, για παράδειγμα, δεν πρόκειται να λύσει το δημογραφικό πρόβλημα», τονίζει. Η έμφαση πρέπει να δοθεί στις υποδομές, στην εκπαίδευση και στον εκσυγχρονισμό του κράτους.

Μύθοι και αλήθειες για την εργασιακή κουλτούρα

Πολλοί κατηγορούν τους νέους ότι αντιμετωπίζουν την εργασία ως «ενοχλητική διακοπή του ελεύθερου χρόνου».

Ο Kritikos απαντά: «Πάντα υπήρχαν εργατικοί και λιγότερο εργατικοί άνθρωποι».

Σήμερα, οι άνθρωποι ζητούν μεγαλύτερη ισορροπία μεταξύ δουλειάς και ζωής, αλλά και πιο ευέλικτες συνθήκες, που να συνδέονται με νόημα και αξία και όχι απαραίτητα με υψηλότερους μισθούς ή εταιρικά αυτοκίνητα.

Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει την παραγωγικότητα, αλλά «δεν θα λύσει μόνη της το πρόβλημα του ανθρώπινου δυναμικού», προειδοποιεί ο Kritikos.

«Η κοινωνία πρέπει να επενδύσει στην εκπαίδευση και να στηρίξει τους ανθρώπους χωρίς προσόντα, που φτάνουν το 10% του πληθυσμού».

Η συζήτηση πρέπει να επικεντρωθεί στο πώς θα κάνουμε την εργασία πιο ελκυστική, όχι στο να κατηγορούμε τους πολίτες για τεμπελιά.