Η επιστημονική κοινότητα κάνει τεράστια βήματα στην προσπάθεια να δώσει οριστική λύση στην παγκόσμια έλλειψη αίματος – και αυτή τη φορά, η πρωτοποριακή έρευνα έρχεται από γερμανόφωνη ομάδα, υπό τη βιολόγο Dr. Julia Gutjahr του Ινστιτούτου Κυτταρικής Βιολογίας και Ανοσολογίας στην Thurgau (Ελβετία), που ανήκει στο Πανεπιστήμιο της Κωνστάνζ.

Η ομάδα, σε συνεργασία με το Queen Mary University του Λονδίνου, κατάφερε να αναγνωρίσει έναν καθοριστικό παράγοντα για τη δημιουργία τεχνητού αίματος: το CXCL12.

Παρά τη σπουδαία αυτή ανακάλυψη, το μεγάλο στοίχημα παραμένει: το αίμα είναι μια εξαιρετικά περίπλοκη ουσία, που συνδυάζει ερυθρά και λευκά αιμοσφαίρια, αιμοπετάλια και πρωτεΐνες, όλες απαραίτητες για τη μεταφορά οξυγόνου, την άμυνα του οργανισμού και την πήξη.

Μέχρι σήμερα, οι επιστήμονες έχουν καταφέρει να παράγουν ερυθρά αιμοσφαίρια από βλαστοκύτταρα – όμως μόνο σε περιορισμένες ποσότητες, επαρκείς για μεταγγίσεις κυρίως σε βρέφη ή σε επείγουσες ανάγκες.

Η μάχη για το «εργαστηριακό αίμα» – Εμπόδια, προοπτικές και ο παγκόσμιος ανταγωνισμός

Όπως εξηγεί η Dr. Gutjahr, το επόμενο βήμα είναι να μεταφέρουν τα ευρήματά τους από το πειραματικό μοντέλο ποντικού στον ανθρώπινο οργανισμό.

Στόχος είναι να κατανοήσουν πλήρως τον φυσικό μηχανισμό της αιμοποίησης ώστε να παραχθεί τεχνητό αίμα σε βιομηχανική κλίμακα. Επιπλέον, μια βασική δυσκολία είναι η ύπαρξη διαφορετικών ομάδων αίματος.

Οι επιστήμονες εξετάζουν ήδη τη δυνατότητα γενετικής τροποποίησης κυττάρων για την παραγωγή συγκεκριμένης ομάδας ή ακόμη και τη δημιουργία «καθολικού» αίματος κατάλληλου για όλους τους ασθενείς.

Η ίδια η Dr. Gutjahr δηλώνει ότι η αγορά του τεχνητού αίματος έχει εκτιμώμενη αξία πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, με το βρετανικό γραφείο πατεντών να αποτιμά την τρέχουσα έρευνά τους στα 2 δισ. ευρώ.

Ο ανταγωνισμός, όμως, είναι διεθνής και σκληρός. Ο βραβευμένος με Nobel Ιατρικής το 2019 μηχανισμός της κυτταρικής αναγνώρισης του οξυγόνου και το ορμονικό μονοπάτι της ερυθροποιητίνης ανοίγουν νέους δρόμους για την κατανόηση της αιμοποίησης.

Το μέλλον των μεταγγίσεων και το όνειρο της παγκόσμιας επάρκειας

Αν οι έρευνες πετύχουν, το τεχνητό πλήρες αίμα θα σημάνει επανάσταση στην παγκόσμια υγεία: ανεξαρτησία από αιμοδοσία, διαθεσιμότητα σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης και παγκόσμια πρόσβαση ακόμη και σε δύσκολες περιοχές.

Η επιστημονική κοινότητα συμφωνεί: όποιος λύσει αυτό το «παζλ», όχι μόνο θα διεκδικήσει ένα τεράστιο οικονομικό μερίδιο, αλλά ίσως και το επόμενο Nobel Ιατρικής.