Η τουρκική λίρα δέχεται συνεχείς πιέσεις, καταγράφοντας νέα χαμηλά έναντι του ευρώ και του δολαρίου. Παρά τη μείωση του πληθωρισμού και τις θετικές αξιολογήσεις από διεθνείς οίκους, η αβεβαιότητα γύρω από τη νομισματική πολιτική και την πολιτική σταθερότητα διατηρεί το νόμισμα σε τροχιά αποδυνάμωσης.
Ο πληθωρισμός στην Τουρκία υποχώρησε από το ανώτατο επίπεδο του 75% σε 33,5% τον Ιούλιο – το χαμηλότερο ποσοστό από τον Νοέμβριο του 2021.
Η κεντρική τράπεζα στοχεύει σε περαιτέρω μείωση στο 24% έως το τέλος του 2025, στο 16% το 2026 και κάτω από 10% το 2027. Ωστόσο, οι αγορές παραμένουν δύσπιστες, εκτιμώντας υψηλότερα επίπεδα.
Από τις παρεμβάσεις του Ερντογάν στην αλλαγή στρατηγικής
Για χρόνια, η πολιτική του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να αντιμετωπίσει τον πληθωρισμό με χαμηλά επιτόκια προκάλεσε απώλεια εμπιστοσύνης των επενδυτών και μαζική φυγή κεφαλαίων.
Η συνεχής κρατική στήριξη της λίρας αύξησε το δημόσιο χρέος και οι συχνές αλλαγές στην ηγεσία της κεντρικής τράπεζας ενίσχυσαν την αβεβαιότητα.
Μετά την επανεκλογή του το 2023, ο Ερντογάν μείωσε τις παρεμβάσεις, αφήνοντας την κεντρική τράπεζα να αυξήσει τον βασικό επιτόκιο έως το 50%.
Αυτό συνέβαλε στην πτώση του πληθωρισμού, αλλά η τρέχουσα πολιτική σταδιακής μείωσης των επιτοκίων προκαλεί νέες πιέσεις στο νόμισμα.
Γιατί οι μειώσεις επιτοκίων πιέζουν τη λίρα
Η πρόσφατη μείωση του βασικού επιτοκίου κατά 300 μονάδες βάσης στο 43% θεωρήθηκε από ορισμένους αναλυτές πρόωρη.
Η Commerzbank μιλά για «δυσμενές περιβάλλον» για τη λίρα, καθώς η αποδυνάμωση του νομίσματος ενισχύει το κόστος των εισαγωγών, τροφοδοτώντας εκ νέου την ακρίβεια.
Η εσωτερική ζήτηση παραμένει ισχυρή, ενώ το εμπορικό ισοζύγιο δείχνει ότι οι εισαγωγές καταναλωτικών αγαθών συνεχίζονται σε υψηλά επίπεδα, γεγονός που περιορίζει την αποτελεσματικότητα της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής.
Πολιτικοί και γεωπολιτικοί κίνδυνοι
Τα πολιτικά γεγονότα παραμένουν παράγοντας αστάθειας. Η σύλληψη του δημάρχου Εκρέμ Ιμάμογλου την άνοιξη και άλλων στελεχών της αντιπολίτευσης τον περασμένο μήνα προκάλεσε έντονες διαδηλώσεις και αναταράξεις στις αγορές, οδηγώντας σε νέα υποχώρηση της λίρας και σε αναγκαστικές παρεμβάσεις της κεντρικής τράπεζας.
Διεθνείς αξιολογήσεις και κεφαλαιακές ροές
Η Moody’s αναβάθμισε πρόσφατα την πιστοληπτική ικανότητα της Τουρκίας, επικαλούμενη πιο αξιόπιστη νομισματική πολιτική και μείωση οικονομικών ανισορροπιών.
Ωστόσο, η χώρα παραμένει τρεις βαθμίδες κάτω από το επίπεδο επενδυτικής βαθμίδας, ευθυγραμμιζόμενη με το rating της Fitch, που δεν προχώρησε σε αναβάθμιση.
Η πρόκληση για την Άγκυρα είναι να προσελκύσει εκ νέου τα κεφάλαια που εγκατέλειψαν τη χώρα τα προηγούμενα χρόνια, κάτι που απαιτεί σταθερότητα, προβλέψιμη πολιτική και συνέπεια στην εφαρμογή μέτρων.