Η Γερμανία αλλάζει πρόσωπο. Η νέα ανάλυση του ινστιτούτου Prognos, γνωστή ως Zukunftsatlas 2025, αποτυπώνει με αριθμούς ποιοι κερδίζουν και ποιοι χάνουν στο οικονομικό και κοινωνικό τοπίο της χώρας.
Η έρευνα αξιολόγησε 400 πόλεις και περιφέρειες με βάση 31 δείκτες στους τομείς αγοράς εργασίας, δημογραφίας, ανταγωνιστικότητας, καινοτομίας και κοινωνικής ευημερίας.
Το αποτέλεσμα; Ο Νότος ενισχύεται περαιτέρω, η Ανατολή ανακάμπτει εντυπωσιακά, ενώ πολλές δυτικές περιοχές δείχνουν κόπωση.
Ο Νότος πρωταγωνιστεί – Βαυαρία και Βάδη-Βυρτεμβέργη οδηγούν
Η Βαυαρία και η Βάδη-Βυρτεμβέργη επιβεβαιώνουν για ακόμη μια φορά την οικονομική τους υπεροχή. Περισσότερο από το 70% των “ισχυρών περιοχών” της Γερμανίας βρίσκονται στη Νότια Γερμανία – με επίκεντρο τη Μόναχο, τη Στουτγάρδη, το Ίνγκολστατ και τη Νυρεμβέργη.
Η συνταγή της επιτυχίας; Συνδυασμός βιομηχανικής παράδοσης, καινοτομίας και υψηλής ποιότητας πανεπιστημίων. Οι ερευνητές του Prognos σημειώνουν ότι εκεί όπου επιστήμη και επιχειρηματικότητα συνεργάζονται στενά, οι τοπικές οικονομίες ανθίζουν – χαρακτηριστικό που συναντάται κυρίως στο Νότο.
Η περίπτωση Mainz: Από πανεπιστημιακή πόλη σε πρότυπο καινοτομίας
Μία από τις πιο εντυπωσιακές αναρριχήσεις στην κατάταξη σημειώνει η πόλη Mainz. Αν και πολλοί συνδέουν την επιτυχία της με την Biontech – τη φαρμακευτική εταιρεία που ανέδειξε η πανδημία – η πραγματική άνοδος της περιοχής είχε ξεκινήσει νωρίτερα.
Η πανεπιστημιακή αριστεία και η προσέλκυση καινοτόμων επιχειρήσεων δημιούργησαν ένα περιβάλλον ανάπτυξης που συνεχίζει να αποδίδει.
Όπως τονίζουν οι αναλυτές: «Μια καλή πανεπιστημιακή βάση δεν εγγυάται τα πάντα, αλλά χωρίς αυτήν σχεδόν τίποτα δεν λειτουργεί».
Ο ρόλος της τοπικής πολιτικής: Δικτύωση και πρωτοβουλίες
Παρότι οι τοπικοί πολιτικοί δεν ελέγχουν όλους τους παράγοντες επιτυχίας – όπως την εγκατάσταση πανεπιστημίων ή τη χρηματοδότησή τους, που αποτελούν ευθύνη των κρατιδίων – οι δήμαρχοι των ανερχόμενων περιοχών φαίνεται να ξεχωρίζουν για ένα κοινό χαρακτηριστικό: είναι εξαιρετικοί δικτυωτές.
Δημιουργούν συνεργασίες, προσεγγίζουν επιχειρηματίες, συντονίζουν επενδύσεις και κρατούν ζωντανό το ενδιαφέρον των τοπικών κοινοτήτων.
Όταν η επιτυχία “λιμνάζει”: Το παράδειγμα του Ντόρτμουντ
Το Ντόρτμουντ, παλιά βιομηχανική δύναμη του Ρουρ, αποτελεί παράδειγμα στασιμότητας.
Παρά την αναγέννηση μετά το τέλος της εξόρυξης άνθρακα και την ύπαρξη ισχυρού πανεπιστημίου (TU Dortmund), η πόλη υποχώρησε κατά 134 θέσεις σε σύγκριση με το 2004.
Ούτε οι επιτυχίες της ποδοσφαιρικής ομάδας ούτε τα πρώτα δείγματα καινοτομίας μπόρεσαν να αντιστρέψουν την καθοδική πορεία.
Αντίθετα, πόλεις όπως το Βερολίνο και η Λειψία δείχνουν σταθερή μακροχρόνια άνοδο, αποδεικνύοντας ότι η Ανατολική Γερμανία μπορεί πλέον να σταθεί ανταγωνιστικά απέναντι στα δυτικά κέντρα.
Ανατολική Γερμανία: Από τα ερείπια στην αναγέννηση
Το Zukunftsatlas 2025 καταγράφει σαφή βελτίωση στην Ανατολή, όχι μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα αλλά και στις μικρότερες πόλεις.
Παρότι οι “ανθισμένες περιοχές” του Κολ παραμένουν περισσότερο συμβολική φράση, η εικόνα είναι θετική: Η ενοποίηση απέδωσε καρπούς – η παραγωγικότητα, οι επενδύσεις και οι θέσεις εργασίας αυξάνονται.
Πού εμφανίζονται οι απώλειες
Η δυτική Γερμανία καταγράφει τη μεγαλύτερη πτώση, με αρκετές περιοχές της Ρηνανίας, του Ρουρ και της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας να υποχωρούν αισθητά.
Οι περιοχές της Pfalz, του Kleve, του Düren, του Essen, του Krefeld και του Rhein-Sieg συγκαταλέγονται στις “χαμένες” του 2025.
Τα βασικά συμπεράσματα του Zukunftsatlas 2025
- Η ύφεση λειτούργησε ως τεστ αντοχής: Η απασχόληση σταθεροποιείται, αλλά η ανεργία αυξάνεται.
- Η Νότια Γερμανία κυριαρχεί: 70% των ισχυρών περιοχών βρίσκονται στη Βαυαρία και τη Βάδη-Βυρτεμβέργη.
- NRW & Βρανδεμβούργο ανακάμπτουν: Χάρη σε νέες επενδύσεις σε βιομηχανία και ενέργεια.
Προβλήματα σε Έσση, Σάαρλαντ, Σαξονία και Σλέσβιχ-Χολστάιν: Περισσότερες περιοχές αντιμετωπίζουν κίνδυνο υποχώρησης.
Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: Η Βόρεια Γερμανία ηγείται με πρωτοπόρες περιοχές όπως το Dithmarschen και το Ludwigslust-Parchim.
Καινοτομία ως κλειδί ανθεκτικότητας: Οι πόλεις Wolfsburg, Jena και Darmstadt ξεχωρίζουν στις πρώτες 50 θέσεις.
Συμπέρασμα
Η Γερμανία του 2025 παρουσιάζει μια εντυπωσιακή γεωγραφική ανακατάταξη:
- Ο Νότος παραμένει η μηχανή της οικονομίας, η Ανατολή ανεβαίνει με αυτοπεποίθηση, ενώ η Δύση ψάχνει νέα ταυτότητα.
- Ο χάρτης του μέλλοντος διαμορφώνεται μέσα από την καινοτομία, την εκπαίδευση και τη συνεργασία – στοιχεία που ξεχωρίζουν τους νικητές από τους ηττημένους του αύριο.
