Η νέα κυβέρνηση συνασπισμού CDU/CSU-SPD παρουσίασε επίσημα ένα προσχέδιο νόμου που βάζει τέλος στη δυνατότητα απόκτησης της γερμανικής υπηκοότητας σε μόλις τρία χρόνια διαμονής.
Η δυνατότητα αυτή είχε εισαχθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση SPD-Πρασίνων-FDP και ίσχυε από τον Ιούνιο του 2024, στο πλαίσιο μίας συνολικής μεταρρύθμισης για την απλοποίηση της πολιτογράφησης.
Σύμφωνα με τη μεταρρύθμιση εκείνη, όσοι μπορούσαν να αποδείξουν «εξαιρετική ενσωμάτωση» — όπως γνώση της γερμανικής σε επίπεδο C1 ή ιδιαίτερη προσφορά σε εθελοντισμό ή στον επαγγελματικό τομέα — είχαν δικαίωμα να αιτηθούν την υπηκοότητα μετά από τρία χρόνια.
Η νέα κυβέρνηση, όμως, υπό τον υπουργό Εσωτερικών Alexander Dobrindt της CSU, προχωρά στην κατάργηση αυτού του μέτρου.
Όπως δηλώνει ο ίδιος, στόχος είναι να «μειωθούν δραστικά οι παράγοντες έλξης προς τη Γερμανία», ενισχύοντας μια πιο περιοριστική μεταναστευτική πολιτική.
Παραμένουν κάποιες μεταρρυθμίσεις – Στροφή αλλά με συμβιβασμούς
Αν και το fast-track διαβατήριο καταργείται, άλλες πτυχές της προηγούμενης μεταρρύθμισης παραμένουν:
- Η δυνατότητα πολιτογράφησης μετά από πέντε χρόνια διαμονής
- Η δυνατότητα διατήρησης της προηγούμενης υπηκοότητας (διπλή υπηκοότητα)
Αυτή ήταν και ο συμβιβασμός που επετεύχθη μεταξύ του CDU/CSU και του κυβερνητικού τους εταίρου, SPD, μετά την εκλογική τους νίκη τον Φεβρουάριο του 2025.
Περαιτέρω περιορισμοί: Αναστολή οικογενειακής επανένωσης και αλλαγές στο καθεστώς προστασίας
Ο Dobrindt παρουσίασε επίσης ένα ακόμα σχέδιο νόμου που στοχεύει στην αναστολή του δικαιώματος οικογενειακής επανένωσης για τους πρόσφυγες με «συμπληρωματική προστασία».
Το νέο πλαίσιο, αν εγκριθεί, θα αναστέλλει για δύο χρόνια τη δυνατότητα επανένωσης για τους περίπου 350.000 ανθρώπους που ζουν σήμερα στη Γερμανία με αυτό το καθεστώς, αλλά χωρίς καθεστώς πρόσφυγα.
Και τα δύο σχέδια νόμου πρέπει να ψηφιστούν από την Bundestag και την Bundesrat προτού τεθούν σε ισχύ.
Αντιδράσεις: Η Τουρκική Κοινότητα Γερμανίας και η πολιτική σκιά της AfD
Ο πρόεδρος της Τουρκικής Κοινότητας στη Γερμανία, Gökay Sofuoglu, χαρακτήρισε το σχέδιο «χωρίς σοβαρές συνέπειες», καθώς λίγοι είναι εκείνοι που επωφελούνται από την υπηκοότητα των 3 ετών και θα μπορούν απλώς να περιμένουν δύο χρόνια ακόμα.
Ωστόσο, τόνισε ότι η κατάργηση του fast-track αφαιρεί ένα κίνητρο για ενεργή συμμετοχή των μεταναστών σε δράσεις εθελοντισμού και κοινωνικής προσφοράς.
Ο Sofuoglu επέκρινε γενικότερα τη νέα μεταναστευτική πολιτική του Dobrindt, χαρακτηρίζοντάς την «υπερβολικά επηρεασμένη από την AfD», το ακροδεξιό κόμμα που συγκέντρωσε 24,1% στις πρόσφατες εκλογές.
Μετά το εκλογικό αυτό αποτέλεσμα, οι Χριστιανοδημοκράτες έχουν υιοθετήσει σκληρότερη γραμμή, με επέκταση συνοριακών ελέγχων για να περιορίσουν την είσοδο αιτούντων άσυλο.
Η Αριστερά (die Linke) δήλωσε έτοιμη να προσφύγει νομικά κατά των ελέγχων, θεωρώντας τους παραβίαση του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου.
Τι σημαίνουν όλα αυτά για τους μετανάστες;
Αν και η κατάργηση του fast-track επηρεάζει ένα μικρό αριθμό ατόμων, το συμβολικό της βάρος είναι μεγάλο: σηματοδοτεί το τέλος μιας πολιτικής ενίσχυσης της ένταξης μέσω κινήτρων και την επιστροφή σε μια πιο παραδοσιακή προσέγγιση του τι σημαίνει να γίνει κανείς Γερμανός πολίτης.