Χιλιάδες καταναλωτές στη Γερμανία υπήρξαν θύματα κρυφών και αυθαίρετων αυξήσεων τραπεζικών χρεώσεων που συχνά επέβαλλαν οι τράπεζες και τα Sparkassen χωρίς να ζητήσουν τη ρητή συγκατάθεση των πελατών.
Μετά από πολυετείς δικαστικές διαμάχες, ήρθε η δικαίωση: τα γερμανικά δικαστήρια αποφάνθηκαν ότι οι πρακτικές αυτές είναι παράνομες και ότι οι καταναλωτές μπορούν να απαιτήσουν πίσω τα χρήματά τους.
Το πρόβλημα είναι ότι οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν καν πως έχουν δικαίωμα επιστροφής χρημάτων.
Μόνο το 11% των καταναλωτών έχει μέχρι σήμερα διεκδικήσει επιστροφή από την τράπεζά του, σύμφωνα με έρευνα της Verivox.
Το ποσό που μπορούν να διεκδικήσουν φτάνει τα εκατοντάδες ευρώ ανά λογαριασμό. Σχεδόν οι μισοί ερωτηθέντες (41%) δεν γνώριζαν καν την ύπαρξη της σχετικής απόφασης.
Τι έκρινε το δικαστήριο
Το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο της Γερμανίας (BGH) αποφάνθηκε το 2021 ότι οι αυξήσεις στις τραπεζικές χρεώσεις χωρίς την έγγραφη συγκατάθεση του πελάτη είναι παράνομες.
Παρά την απόφαση, πολλές τράπεζες συνέχισαν να προχωρούν σε αυθαίρετες αυξήσεις.
Το 2024, νέα δικαστήρια έδωσαν οριστική απάντηση στο θέμα, κάνοντας πιο εύκολη την επιστροφή των χρημάτων στους καταναλωτές.
Πρόσφατα, ο BGH ασχολήθηκε και με ομαδική αγωγή των οργανώσεων προστασίας καταναλωτών κατά της Berliner Sparkasse, διευκολύνοντας ακόμη περισσότερο τη διαδικασία επιστροφής χρημάτων.
Υπερχρεώσεις και στα δάνεια
Οι υπερχρεώσεις δεν περιορίστηκαν στους τρεχούμενους λογαριασμούς. Οι τράπεζες επέβαλλαν και τη λεγόμενη «Vorfälligkeitsentschädigung» — έναν «ποινικό τόκο» για πρόωρη εξόφληση δανείων — χωρίς να παρέχουν σωστή ενημέρωση στους δανειολήπτες.
Η δικηγόρος Nicole Mutzschke εξηγεί ότι, όταν οι δανειολήπτες δεν ενημερώνονται για τον τρόπο υπολογισμού της αποζημίωσης πρόωρης εξόφλησης, έχουν δικαίωμα επιστροφής.
Μάλιστα, απόφαση του BGH στις 3 Δεκεμβρίου 2024 (Αρ. υπόθεσης: XI ZR 75/23) ξεκαθαρίζει πως οι σχετικές συμβάσεις πρέπει να είναι κατανοητές, αλλιώς η αποζημίωση καθίσταται άκυρη.
Πώς να διεκδικήσετε τα χρήματά σας
Όσοι καταναλωτές δεν υπέγραψαν καμία σχετική συμφωνία για τις αυξήσεις και ωστόσο τις πλήρωσαν, έχουν απόλυτο δικαίωμα επιστροφής χρημάτων. Το μόνο που χρειάζεται είναι να αναλάβουν δράση άμεσα.
Αρχικά, πρέπει να εντοπίσουν τους παλαιούς τραπεζικούς λογαριασμούς (από το 2018 και μετά) και να συγκρίνουν τις χρεώσεις «Kontoführungsgebühr» (χρέωση διαχείρισης λογαριασμού).
Για δάνεια, πρέπει να εξεταστεί αν αναφέρεται συγκεκριμένο ποσό «Vorfälligkeitsentschädigung». Αν δεν υπάρχει ή αν ο καταναλωτής πλήρωσε χωρίς επαρκή ενημέρωση, τότε δικαιούται επιστροφή.
Η διαδικασία είναι απλή: Υπολογίστε τη διαφορά στις χρεώσεις και γράψτε αίτημα επιστροφής, χρησιμοποιώντας το πρότυπο της Verbraucherzentrale. Στείλτε το αίτημα με συστημένη επιστολή και κρατήστε αποδεικτικό.
Μην αφήσετε τον χρόνο να περάσει! Όσο καθυστερείτε, αυξάνεται ο κίνδυνος παραγραφής. Σύμφωνα με την Verbraucherzentrale Bundesverband, η προθεσμία φτάνει έως και δέκα χρόνια.
Παράδειγμα υπολογισμού
Ο Martin διατηρεί λογαριασμό στη φανταστική τράπεζα Sparbank 123Giro. Στους λογαριασμούς του, διαπιστώνει τις εξής αυξήσεις:
- Ιανουάριος 2018: 7,90 ευρώ
- Ιούνιος 2019: 9,90 ευρώ (+2 ευρώ)
- Δεκέμβριος 2020: 11,90 ευρώ (+2 ευρώ)
- Μάρτιος 2023: 12,90 ευρώ (+1 ευρώ)
- Απρίλιος 2024: 16,50 ευρώ (+0,60 ευρώ, εδώ είχε συναινέσει, άρα δεν επιστρέφεται)
Για όλες τις αυξήσεις από τον Ιούνιο του 2019 μέχρι τον Απρίλιο του 2024 δεν είχε δώσει συγκατάθεση, άρα δικαιούται επιστροφή 208 ευρώ.
