Το φθινόπωρο των μεταρρυθμίσεων του καγκελαρίου Φρίντριχ Μερτς μοιάζει ήδη να ναυαγεί.
Μόλις δέκα ημέρες μετά την ανακοίνωση ενός μεγάλου πακέτου αλλαγών – κατάργηση του Bürgergeld, νέα «ενεργή σύνταξη», επενδύσεις σε δρόμους και επιδοτήσεις για ηλεκτρικά οχήματα – ο κυβερνητικός συνασπισμός CDU/CSU και SPD βρίσκεται ξανά σε αναταραχή.
Η συμφωνία που παρουσιάστηκε ως «νέο ξεκίνημα» κράτησε μόλις πέντε ημέρες. Έκτοτε, οι συγκρούσεις στο εσωτερικό της κυβέρνησης πολλαπλασιάζονται, αγγίζοντας σχεδόν κάθε κρίσιμο τομέα: κοινωνική πρόνοια, συντάξεις και στρατολογία.
1️⃣ Το Bürgergeld για Ουκρανούς ξανά στο επίκεντρο
Παρότι το κυβερνητικό πρόγραμμα προέβλεπε ότι οι πρόσφυγες από την Ουκρανία που φτάνουν μετά την 1η Απριλίου δεν θα λαμβάνουν πλέον Bürgergeld, η σχετική νομοθετική ρύθμιση παραμένει ανενεργή.
Η καθυστέρηση προκαλεί εντάσεις, καθώς οι αριθμοί των αιτούντων αυξάνονται συνεχώς.
Ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της Ένωσης, Γενς Σπαν (CDU), δήλωσε στη BILD: «Θέλουμε να εφαρμόσουμε τον περιορισμό ακόμη και αναδρομικά από 1ης Απριλίου. Πρέπει να το κάνουμε άμεσα».
Την ίδια ώρα, η πολυδιαφημισμένη μεταρρύθμιση του Bürgergeld φαίνεται να εξοικονομεί μόλις 86 εκατομμύρια ευρώ, πολύ μακριά από τα 5 δισεκατομμύρια που είχε ανακοινώσει ο Μερτς.
Η κυβέρνηση ελπίζει ότι η ανάκαμψη της οικονομίας και η αύξηση της απασχόλησης θα φέρουν τις πραγματικές εξοικονομήσεις – αν και οι ειδικοί αμφιβάλλουν.
2️⃣ Ρήγμα και στο μέτωπο των συντάξεων
Η αντιπαράθεση αγγίζει πλέον και τα ενδότερα της Ένωσης.
Η «Junge Gruppe» – η νεολαία των συντηρητικών βουλευτών – απειλεί να μην στηρίξει το νομοσχέδιο της υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Μπέρμπελ Μπας (SPD), που εγγυάται το επίπεδο των συντάξεων.
Οι νεότεροι βουλευτές θεωρούν τη μεταρρύθμιση υπερβολικά δαπανηρή και απαιτούν αλλαγές, απειλώντας την κυβερνητική πλειοψηφία των μόλις 12 εδρών.
Ο αντικαγκελάριος Λαρς Κλίνγκμπάιλ (SPD) απάντησε με αυστηρό μήνυμα προς τον Σπαν: «Η ηγετική του ευθύνη είναι να διασφαλίσει ότι η Ένωση τηρεί τα συμφωνημένα».
Το πολιτικό κλίμα βαραίνει καθημερινά περισσότερο, με αναλυτές να μιλούν για συγκυβέρνηση σε κατάσταση διάλυσης.
3️⃣ Η στρατολογία φέρνει… πόλεμο μέσα στην κυβέρνηση
Το αποκορύφωμα της έντασης ήρθε όταν ο υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους (SPD) απέρριψε την πρόταση για κλήρωση στρατεύσιμων που είχε εισηγηθεί ο αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας της CDU, Νόρμπερτ Ρέτγκεν.
Σύμφωνα με το σχέδιο, όλοι οι νέοι άνδρες ενός έτους θα περνούσαν από ιατρική εξέταση, και εφόσον δεν υπήρχαν αρκετοί εθελοντές, η Bundeswehr θα καλούσε επιπλέον στρατεύσιμους με κληρωτό σύστημα.
Η αντίδραση υπήρξε άμεση – ο Πιστόριους χαρακτήρισε την ιδέα “άδικο και ανεφάρμοστο συμβιβασμό”, ενώ πολλοί βουλευτές της SPD πήραν ανοικτά θέση εναντίον του σχεδίου.
Ο ίδιος ο υπουργός δήλωσε ότι «το Κοινοβούλιο θα αποφασίσει» για το μέλλον της στρατολογίας, αποφεύγοντας να δεσμευτεί.
Πολιτική φθορά και άνοδος της AfD
Ενώ ο κυβερνητικός συνασπισμός βυθίζεται στις εσωτερικές του διαμάχες, η ακροδεξιά AfD ανεβαίνει σταθερά στις δημοσκοπήσεις.
Στον τελευταίο Sonntagstrend του INSA, το κόμμα φτάνει στο 27%, αφήνοντας πίσω του την Ένωση (25%) και καταποντίζοντας το SPD στο 14%.
Οι εκλογές στα ομόσπονδα κρατίδια πλησιάζουν – με καθοριστικό σταθμό τις 8 Μαρτίου και τις κάλπες στη Βάδη-Βυρτεμβέργη.
Οι πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι αν δεν υπάρξει σταθεροποίηση ως τις αρχές του 2026, ο συνασπισμός Merz–SPD δύσκολα θα επιβιώσει ως τις επόμενες ομοσπονδιακές εκλογές.