Η τοποθεσία κατοικίας εξακολουθεί να παίζει καθοριστικό ρόλο στο προσδόκιμο ζωής στη Γερμανία. Σύμφωνα με στοιχεία της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, άνδρες που γεννιούνται στη Βάδη-Βυρτεμβέργη μπορούν να περιμένουν κατά μέσο όρο σχεδόν 80 χρόνια ζωής, ενώ στη Σαξονία-Άνχαλτ το αντίστοιχο προσδόκιμο δεν ξεπερνά τα 75,5.
Πρόκειται για το μεγαλύτερο καταγεγραμμένο χάσμα μεταξύ ομόσπονδων κρατιδίων.
Τι σημαίνει «προσδόκιμο ζωής»;
Ο δείκτης αυτός δεν αποτελεί μεμονωμένη πρόβλεψη για ένα παιδί που γεννιέται σήμερα, αλλά έναν συνολικό μέσο όρο που βασίζεται στη θνησιμότητα όλων των ηλικιών.
Υπολογίζεται ανεξάρτητα από την πληθυσμιακή δομή και αποτυπώνει γενικές τάσεις. Στην περίοδο 2021–2023 η Στατιστική Υπηρεσία κατέγραψε παγγερμανικό μέσο όρο 78,9 χρόνια για τους άνδρες και 83,5 για τις γυναίκες.
Διαφορές ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες
Η απόσταση μεταξύ των δύο κρατιδίων είναι σαφώς μεγαλύτερη στους άνδρες. Οι γυναίκες σε Σαξονία-Άνχαλτ και Βάδη-Βυρτεμβέργη έχουν διαφορά περίπου δύο ετών.
Η εικόνα αυτή συνδέεται με διαφορετικές συνήθειες υγείας αλλά και με κοινωνικοοικονομικές συνθήκες.
Γιατί υπάρχει αυτό το χάσμα;
Το Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Έρευνας Πληθυσμού αναφέρει παράγοντες όπως το μορφωτικό επίπεδο, την πολιτιστική ταυτότητα, την οικονομική ανάπτυξη, το επίπεδο υγείας και τις οικολογικές συνθήκες.
Ενδεικτικά, το ΑΕΠ της Βάδης-Βυρτεμβέργης έφτασε τα 650 δισ. ευρώ το 2023, ενώ στη Σαξονία-Άνχαλτ μόλις τα 79 δισ. ευρώ.
Σημαντικό ρόλο παίζουν επίσης η κατανάλωση αλκοόλ και καπνού, η διατροφή και η σωματική άσκηση. Στη Βάδη-Βυρτεμβέργη καταγράφεται μία από τις χαμηλότερες θνησιμότητες λόγω καπνίσματος στη Γερμανία.
Οι εκτιμήσεις των ειδικών
Ο ερευνητής Πάβελ Γκριγκόριεφ τονίζει ότι μετά την επανένωση υπήρξε σύγκλιση, κυρίως στις γυναίκες, αλλά οι άνδρες δείχνουν πλέον αντίστροφη πορεία.
«Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι Σαξονία-Άνχαλτ και Βάδη-Βυρτεμβέργη θα συγκλίνουν στο άμεσο μέλλον», υπογραμμίζει.
Για να φτάσει η Σαξονία-Άνχαλτ τα επίπεδα του νοτιοδυτικού κρατιδίου, η πρόοδός της θα έπρεπε να είναι σημαντικά ταχύτερη.
Πολιτικές αντιδράσεις και αιτήματα
Η βουλευτής της Αριστεράς, Γιανίνα Μπετγκερ, δήλωσε ότι είναι κοινωνικά και πολιτικά απαράδεκτο να εξαρτάται η ζωή ενός ανθρώπου από τον τόπο κατοικίας του. Ζήτησε στοχευμένα μέτρα για κοινωνική και υγειονομική ενίσχυση σε φτωχότερες περιοχές.
Οι ειδικοί, πάντως, σημειώνουν ότι διαφορές παρατηρούνται σε όλες τις χώρες, αν και στη Γερμανία είναι μικρότερες σε διεθνή σύγκριση.
Παρ’ όλα αυτά, οι αποκλίσεις Ανατολής-Δύσης εξακολουθούν να αποτελούν ζήτημα που επηρεάζει εκατομμύρια πολίτες.
