Η γερμανική κυβέρνηση υπό τη συμμαχία CDU/CSU και SPD (Schwarz-Rot) προχωρά σε μια καθοριστική ανατροπή στο μεταναστευτικό δίκαιο: καταργεί την “Turbo-Einbürgerung”, δηλαδή την ταχεία πολιτογράφηση που είχε θεσπίσει η προηγούμενη κυβέρνηση “Ampel” (SPD, Πράσινοι, FDP).
Σύμφωνα με το νέο νομοσχέδιο, που αναμένεται να εγκριθεί από τον Bundestag, η απόκτηση γερμανικής υπηκοότητας θα είναι εκ νέου δυνατή μόνο μετά από πέντε έτη νόμιμης παραμονής στη χώρα – και όχι τρία, όπως ίσχυε μέχρι σήμερα για άτομα με εξαιρετική ενσωμάτωση.
Τέλος στην “Turbo-Einbürgerung”
Η λεγόμενη “Turbo-πολιτογράφηση” εισήχθη το 2024 από την κυβέρνηση Ampel, δίνοντας τη δυνατότητα στους καλά ενταγμένους μετανάστες να αποκτήσουν υπηκοότητα ήδη μετά από τρία χρόνια διαμονής, εφόσον πληρούσαν ορισμένα αυστηρά κριτήρια:
- Εξαιρετικές επαγγελματικές επιδόσεις,
- Εθελοντική ή κοινωνική δράση,
- Πολύ καλή γνώση γερμανικής γλώσσας,
- Οικονομική αυτάρκεια χωρίς κοινωνικά επιδόματα.
Η νέα κυβέρνηση θεωρεί ότι αυτό το μοντέλο “έστειλε λάθος μήνυμα” και υποβάθμισε τη σημασία της υπηκοότητας.
CDU/CSU: «Η υπηκοότητα είναι το τελικό στάδιο ενσωμάτωσης, όχι το εργαλείο της»
Ο Steffen Bilger (CDU), κοινοβουλευτικός διευθυντής της κοινοβουλευτικής ομάδας CDU/CSU, τόνισε πως η κυβέρνηση “διορθώνει ένα λάθος της Ampel”.
«Η γερμανική υπηκοότητα είναι ο τελικός σταθμός της επιτυχούς ενσωμάτωσης – όχι το μέσο για να την πετύχουμε», δήλωσε.
Κατά τον Bilger, απαιτείται περισσότερος χρόνος ώστε να διασφαλιστεί ότι οι ενδιαφερόμενοι μοιράζονται τις αξίες της γερμανικής κοινωνίας. Ο ίδιος απορρίπτει την άποψη ότι η αυστηροποίηση θα κάνει τη Γερμανία λιγότερο ελκυστική για εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό.
Η AfD θέλει ακόμη αυστηρότερη γραμμή
Από την πλευρά της, η AfD θεωρεί τη μεταρρύθμιση ανεπαρκή. Ο βουλευτής Gottfried Curio, εκπρόσωπος του κόμματος για θέματα εσωτερικής πολιτικής, ζητά επιστροφή στο παλαιό καθεστώς των οκτώ ετών παραμονής, τονίζοντας: «Αυτό που σχεδιάζουν CDU και SPD είναι μια απάτη. Η πολιτογράφηση μετά από πέντε χρόνια παραμένει υπερβολικά σύντομη.»
Η AfD πιέζει για ακόμη σκληρότερες προϋποθέσεις, προτάσσοντας τον περιορισμό της μετανάστευσης και την “προστασία της εθνικής ταυτότητας”.
Οι Πράσινοι μιλούν για “λάθος μήνυμα” και “πισωγύρισμα”
Αντίθετα, οι Πράσινοι προειδοποιούν ότι η απόφαση της Schwarz-Rot αποτελεί “πισωγύρισμα σε μια εποχή καχυποψίας”.
Ο συμπρόεδρος του κόμματος, Banaszak, υπογράμμισε: «Η επιτάχυνση της πολιτογράφησης άνοιξε πόρτες σε ανθρώπους που εργάζονται, προσφέρουν και εντάσσονται ενεργά στην κοινωνία. Τώρα η κυβέρνηση τις ξανακλείνει.»
Κατά τους Πράσινους, το μέτρο θα αποθαρρύνει τις ειδικευμένες δυνάμεις από το να επιλέξουν τη Γερμανία και θα επιδεινώσει τις ελλείψεις προσωπικού στην αγορά εργασίας.
Η Αριστερά καταγγέλλει κοινωνικές αδικίες
Ακόμη πιο έντονα αντέδρασε η Αριστερά (Die Linke). Η βουλευτής Clara Bünger χαρακτήρισε τη μεταρρύθμιση “άδικη και κοινωνικά αποκλειστική”, επισημαίνοντας ότι δεν προβλέπεται καμία μεταβατική ρύθμιση για όσους έχουν ήδη καταθέσει αιτήσεις πολιτογράφησης με βάση τους προηγούμενους όρους.
«Οι διαδικασίες είναι ήδη αφόρητα αργές. Η κατάργηση της τριετίας θα πλήξει όσους περίμεναν μήνες για απάντηση», δήλωσε.
Η Bünger πρόσθεσε πως σε ορισμένα κρατίδια, η πολιτογράφηση απορρίπτεται όταν ο αιτών λαμβάνει έστω και μερική κοινωνική ενίσχυση, κάτι που – όπως σημειώνει – πλήττει δυσανάλογα άτομα με αναπηρία, γονείς ή φροντιστές.
«Η υπηκοότητα δεν πρέπει να εξαρτάται από το εισόδημα ή τις συνθήκες ζωής», κατέληξε.
Μια νέα κατεύθυνση στη μεταναστευτική πολιτική
Η απόφαση της Schwarz-Rot εντάσσεται σε μια γενικότερη “στροφή” στη μεταναστευτική πολιτική της Γερμανίας, μετά και την πρόσφατη αναστολή του οικογενειακού επανενωσιακού καθεστώτος για πρόσφυγες χωρίς αναγνωρισμένο καθεστώς ασύλου.
Το μήνυμα της νέας κυβέρνησης είναι σαφές: λιγότερη ταχύτητα στις πολιτογραφήσεις, περισσότερος έλεγχος στην ενσωμάτωση.