Στη Γερμανία φαίνεται να διαμορφώνεται νέο ρεύμα στην κοινή γνώμη σχετικά με το μεταναστευτικό. Κάθε δεύτερος πολίτης δηλώνει ότι θα προτιμούσε ένα νέο μοντέλο επιλογής προσφύγων απευθείας από το εξωτερικό, αντί του σημερινού καθεστώτος, όπου οι αιτήσεις ασύλου εξετάζονται ατομικά εντός της χώρας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αυτό δείχνει μια νέα αντιπροσωπευτική δημοσκόπηση του YouGov για λογαριασμό του Γερμανικού Πρακτορείου Ειδήσεων (dpa).
Σύμφωνα με τα στοιχεία, 15% των ψηφοφόρων τάσσονται ανεπιφύλακτα υπέρ της αλλαγής, ενώ 35% δηλώνουν ότι την υποστηρίζουν μάλλον.
Στον αντίποδα, 29% απορρίπτουν την πρόταση, ενώ 21% δεν έχουν διαμορφώσει άποψη.
Η ερώτηση που τέθηκε στη δημοσκόπηση αναφερόταν σε πρόταση του Hans-Eckhard Sommer, προέδρου της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας για τη Μετανάστευση και τους Πρόσφυγες (BAMF), ο οποίος υποστήριξε δημόσια ότι αντί για μεμονωμένες εξετάσεις αιτήσεων, η Γερμανία θα μπορούσε να δεχθεί προεπιλεγμένα άτομα με ανθρωπιστικά κριτήρια από το εξωτερικό.
Ο πρόεδρος του BAMF σε σύγκρουση με κόμματα και οργανώσεις
Η τοποθέτηση Sommer, η οποία έγινε σε εκδήλωση του Ιδρύματος Konrad Adenauer στα τέλη Μαρτίου, παρουσιάστηκε ως προσωπική άποψη και όχι ως επίσημη θέση του BAMF.
Ωστόσο, προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις. Πολιτικοί των Πρασίνων, της Αριστεράς καθώς και η οργάνωση Pro Asyl ζήτησαν την παραίτησή του, κάνοντας λόγο για υπονόμευση της ισχύουσας νομικής διαδικασίας ασύλου.
Ανισορροπία ανάμεσα σε αριθμούς και πολιτικές
Το υφιστάμενο σύστημα resettlement στη Γερμανία παραμένει περιορισμένο.
Μέχρι στιγμής, η χώρα έχει δεσμευτεί για την υποδοχή 13.100 προσφύγων από το εξωτερικό για το 2024 και 2025, μέσω των μηχανισμών του ΟΗΕ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Όμως, μόλις 5.200 άτομα έχουν φτάσει μέχρι τώρα.
Την ίδια ώρα, οι νέες αιτήσεις ασύλου εντός Γερμανίας για το 2023 ανήλθαν στις 229.751, δηλαδή πολλαπλάσιες σε σχέση με τις στοχευμένες αφίξεις μέσω εξωτερικής επιλογής.
Μεγάλη στήριξη στη μείωση των επιδομάτων για Ουκρανούς πρόσφυγες
Ιδιαίτερη απήχηση φαίνεται να έχει και η πρόθεση της νέας κυβέρνησης CDU, CSU και SPD να μειώσει τις παροχές προς νέους πρόσφυγες από την Ουκρανία.
Το 77% των ερωτηθέντων υποστηρίζει ότι οι νεοεισερχόμενοι Ουκρανοί δεν πρέπει πλέον να λαμβάνουν Bürgergeld (το γερμανικό κοινωνικό επίδομα), αλλά να εντάσσονται στο χαμηλότερο καθεστώς του Asylbewerberleistungsgesetz, δηλαδή τις παροχές για αιτούντες άσυλο.
Μόλις 11% διαφωνούν με την αλλαγή, ενώ 12% δηλώνουν αναποφάσιστοι.
Ποιοι θα επηρεαστούν από τη νέα ρύθμιση;
Η αλλαγή αφορά μόνο όσους Ουκρανούς προσφύγες φτάσουν στη Γερμανία μετά την 1η Απριλίου 2025, όπως αναφέρεται ρητά στον νέο κυβερνητικό συνασπισμό.
Οι ήδη διαμένοντες δεν επηρεάζονται. Η παροχή των χαμηλότερων επιδομάτων θα βασίζεται επίσης σε εξονυχιστικούς ελέγχους περιουσιακών στοιχείων, οι οποίοι θα πρέπει να εφαρμόζονται ομοιόμορφα σε εθνικό επίπεδο.
Ιδιαίτερο καθεστώς για τους Ουκρανούς πρόσφυγες
Σύμφωνα με την Οδηγία Μαζικής Προσέλευσης της ΕΕ, οι Ουκρανοί πρόσφυγες έχουν ειδικό καθεστώς προστασίας και δεν χρειάζεται να υποβάλουν αίτηση ασύλου. Το δικαίωμα αυτό επεκτάθηκε μέχρι τον Μάρτιο του 2026.
Σήμερα, πάνω από 1,25 εκατομμύρια Ουκρανοί διαμένουν στη Γερμανία. Πάνω από το 60% είναι γυναίκες και κορίτσια.
Από την 1η Ιουνίου 2022 και εφόσον είναι άποροι, είχαν πρόσβαση σε Bürgergeld. Αυτό όμως αναμένεται να αλλάξει για τους νεοεισερχόμενους, καθώς το κράτος επιδιώκει να μειώσει τις δαπάνες.
Πόσο καλά ενσωματώθηκαν οι πρόσφυγες;
Η έρευνα της YouGov αποκαλύπτει επίσης τη διαφορετική αντίληψη των Γερμανών για την ενσωμάτωση. 35% θεωρούν ότι οι Ουκρανοί πρόσφυγες έχουν ενταχθεί επιτυχώς στην κοινωνία, ενώ 25% διαφωνούν. Το υπόλοιπο ποσοστό δεν εκφράζει άποψη.
Εντυπωσιακό είναι πως 30% δεν έχουν έρθει σε προσωπική επαφή με Ουκρανούς πρόσφυγες.
Αντίστοιχη τάση παρατηρείται και με τους πρόσφυγες από τη Συρία: μόνο 22% των Γερμανών πιστεύουν ότι έχουν ενσωματωθεί επιτυχώς, ενώ 38% έχουν αντίθετη άποψη και 31% δηλώνουν ότι δεν έχουν αλληλεπιδράσει ποτέ μαζί τους.
