Στο Ενεργειακό Συνέδριο των Betriebsräte μεγάλων εταιρειών όπως EnBW, E.on, LEAG, RWE, Uniper και Vattenfall, ο καγκελάριος Friedrich Merz (CDU) τάχθηκε ανοιχτά κατά της αυξανόμενης τάσης «υπερ-ακαδημαϊσμού».
Με σαφήνεια τόνισε: «Ο άνθρωπος δεν ξεκινά από το Abitur, ούτε ολοκληρώνεται μόνο ως ακαδημαϊκός».
Με αυτά τα λόγια ζήτησε ενίσχυση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και προώθηση των διττών προγραμμάτων (Ausbildung) στους νέους, υπογραμμίζοντας ότι υπάρχουν «φανταστικά επαγγέλματα και προοπτικές ανέλιξης» εκτός πανεπιστημίων. Το μήνυμά του απέσπασε έντονο χειροκρότημα από τα συνδικάτα.
Κενές θέσεις Ausbildung – ειδικά στην ενέργεια
Η παρέμβαση έχει συγκεκριμένο υπόβαθρο: μόνο για το φθινόπωρο του 2025 υπολογίζεται ότι 129.000 Ausbildungsplätze παραμένουν κενές (το 2024 ήταν 158.000).
Ιδιαίτερα έντονο είναι το πρόβλημα στον κλάδο της ενέργειας. Σύμφωνα με το Kompetenzzentrum Fachkräfteentwicklung, το 2024 οι κενές θέσεις σε Bauelektriker έφτασαν τις 18.343 – οκτώ στις δέκα δεν καλύφθηκαν.
Πρόκειται για επάγγελμα-κλειδί στην ενεργειακή μετάβαση, ιδίως για την ανάπτυξη του πράσινου υδρογόνου.
Η στροφή προς τα πανεπιστήμια
Παράλληλα, ο αριθμός όσων έχουν πανεπιστημιακή πρόσβαση αυξάνεται σταθερά. Το 2023 σχεδόν 47,1% των νέων διέθεταν Hochschulzugangsberechtigung, έναντι 36% το 1995. Στα περισσότερα κρατίδια, έως και το 90% των αποφοίτων λυκείου κατευθύνονται σε πανεπιστήμια, ακόμη κι αν αρκετοί δεν διαθέτουν τις απαραίτητες δεξιότητες.
Ο πρόεδρος των εκπαιδευτικών Stefan Düll τονίζει: «Υπάρχουν εξαιρετικές δουλειές που δεν χρειάζονται πανεπιστήμιο, αλλά μια καθαρή, σωστή επαγγελματική εκπαίδευση».
Σύγκριση καριέρας: Studium vs. Ausbildung
Ο Düll υπενθυμίζει ότι οι τεχνίτες ξεκινούν σε ηλικία 16 ετών με μικρές απολαβές, αλλά ήδη στα 20 κερδίζουν καλό μισθό. Οι φοιτητές αντίθετα ολοκληρώνουν τις σπουδές τους συχνά στα τέλη της δεκαετίας των 20, χωρίς εγγυημένη επαγγελματική επιτυχία.
Ωστόσο, αναφέρει και μια άλλη τάση: ολοένα περισσότερα επαγγέλματα απαιτούν πλέον ακαδημαϊκό τίτλο, όπως οι μαίες (μόνο με Bachelor). Αυτό, λέει, οδηγεί σε «υπερφόρτωση» της επαγγελματικής εκπαίδευσης.
Εκστρατείες και αλλαγή νοοτροπίας
Στη Γερμανία αναπτύσσονται όλο και περισσότερες εκστρατείες προβολής των διττών επαγγελμάτων, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η μαζική στροφή προς τα πανεπιστήμια.
Το ζητούμενο είναι να αποκτήσει και η Ausbildung το κύρος που της αξίζει – όχι ως δεύτερη επιλογή, αλλά ως ισότιμη διαδρομή καριέρας.
