Μόλις 67 ημέρες μετά την ανάληψη της καγκελαρίας, ο Friedrich Merz (CDU) βρίσκεται αντιμέτωπος με τη βαθύτερη πολιτική κρίση της θητείας του, καθώς η διαδικασία εκλογής τριών δικαστών για το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο μετατράπηκε σε ιστορικό φιάσκο.
Αυτό που επί δεκαετίες ήταν μια τυπική κοινοβουλευτική διαδικασία, την Παρασκευή εξελίχθηκε σε σκάνδαλο με πρωτοφανείς πολιτικές συγκρούσεις, διακοπές συνεδριάσεων και ανοιχτές συγκρούσεις μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων.
Το χρονικό της κατάρρευσης: Από τη συνεννόηση στη διάλυση της εμπιστοσύνης
Η συμφωνία μεταξύ SPD και CDU/CSU για τα πρόσωπα των υποψηφίων έμοιαζε δεδομένη: οι SPD υποδείκνυαν τις Frauke Brosius-Gersdorf και Ann-Kathrin Kaufhold, ενώ η CDU τον Günter Spinner. Οι Πράσινοι είχαν ενημερωθεί και συμφωνήσει με το πακέτο.
Ωστόσο, λίγες μέρες πριν την ψηφοφορία, άρχισε να διαφαίνεται σοβαρός εσωτερικός αναβρασμός στη δεξιά πτέρυγα.
Η κύρια αιτία ρήξης ήταν η στάση μέρους της CDU/CSU απέναντι στην Brosius-Gersdorf, λόγω των θέσεών της σε ζητήματα όπως η αποποινικοποίηση των αμβλώσεων στο πρώτο τρίμηνο, η άρνηση απαγόρευσης της μαντίλας στη Δικαιοσύνη, η υποστήριξη της υποχρεωτικότητας εμβολιασμού και η πρότασή της για απαγόρευση της AfD.
Η ένταση κορυφώθηκε όταν το βράδυ της Πέμπτης κυκλοφόρησε γνωμοδότηση του Αυστριακού ειδικού σε θέματα λογοκλοπής Stefan Weber, που φέρεται να υπονοεί προβλήματα στην διδακτορική της διατριβή, χωρίς όμως σαφή κατηγορία για λογοκλοπή.
Παρασκήνιο, διαβουλεύσεις και η κλιμάκωση της κρίσης στη Bundestag
Οι πιέσεις κορυφώθηκαν το πρωί της Παρασκευής, με τη συνάντηση των κοινοβουλευτικών ομάδων της CDU/CSU, όπου ο Jens Spahn επιχείρησε να στηρίξει τη διαδικασία, αλλά διαπίστωσε ισχυρή αντίδραση, ειδικά για την Brosius-Gersdorf.
Μετά από συνεχείς διαβουλεύσεις και ανταλλαγή SMS μεταξύ κορυφαίων στελεχών (Merz, Spahn, Klingbeil, Miersch), κατατέθηκε πρόταση για αναβολή της εκλογής της Brosius-Gersdorf, αφήνοντας να προχωρήσουν μόνο οι άλλες δύο υποψηφιότητες.
Η αντίδραση της SPD υπήρξε άμεση και οργισμένη. Απαίτησαν συνολική αναβολή όλων των εκλογών, κατηγορώντας την CDU/CSU για «κυνηγητό μαγισσών» και συνειδητή υπονόμευση της κοινοβουλευτικής συνεργασίας.
Η συζήτηση στη Bundestag εξελίχθηκε σε πρωτοφανές φραστικό κρεσέντο, με τη συγκυβέρνηση να καταρρέει σε κλίμα αλληλοκατηγοριών, προσωπικών επιθέσεων και πλήρους έλλειψης εμπιστοσύνης.
Η επόμενη μέρα: Πολιτικές επιπτώσεις και ρήγματα στον κυβερνητικό συνασπισμό
Το πολιτικό κόστος είναι τεράστιο. Η SPD μιλά για «εκστρατεία δυσφήμισης» κατά της Brosius-Gersdorf, ενώ κορυφαία στελέχη όπως ο Dirk Wiese κάνουν λόγο για «θύμα λασπολογίας».
Παράλληλα, η κρίση φέρνει στον αφρό όλα τα ρήγματα στην κυβερνητική συνοχή: από τη μεταρρύθμιση του Bürgergeld μέχρι τη μεταρρύθμιση των ενοικίων και τη συνταξιοδοτική πολιτική, η συνεργασία μοιάζει πλέον εξαιρετικά εύθραυστη.
Ο επικεφαλής της SPD, Matthias Miersch, κάλεσε τη βάση και τα στελέχη του κόμματος σε διαρκείς συσκέψεις και υπογράμμισε την ανάγκη να αξιοποιηθεί η θερινή διακοπή του κοινοβουλίου για «σοβαρή επανεξέταση της συνεργασίας και αποκατάσταση της εμπιστοσύνης».
Στο παρασκήνιο, συζητείται ακόμα και η ιδέα να εμφανιστεί η Brosius-Gersdorf αυτοπροσώπως στην κοινοβουλευτική ομάδα της CDU/CSU για να αντιμετωπίσει τους επικριτές της.
Το μόνο σίγουρο: Η πολιτική σταθερότητα της κυβέρνησης Merz έχει δεχτεί βαρύ πλήγμα. Η επόμενη μέρα αναμένεται εξίσου ταραχώδης, με ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα ως προς τη συνέχιση της συνεργασίας των κομμάτων του συνασπισμού.
