Ο φετινός προϋπολογισμός της Γερμανίας για το 2026 αποτυπώνει μια ζοφερή πραγματικότητα: το σύστημα κοινωνικών ασφαλίσεων βυθίζεται σε ολοένα και μεγαλύτερα ελλείμματα, απειλώντας τη σταθερότητα του κοινωνικού κράτους.
Το έγγραφο που απέστειλε ο Υπουργός Οικονομικών Lars Klingbeil προς την ηγεσία δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών: «Τίποτα δεν βελτιώνεται – κάθε ταμείο βυθίζεται περισσότερο στο κόκκινο».
Ταμεία Υγείας: Στα όρια της χρεοκοπίας
Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα δραματική στη δημόσια ασφάλιση υγείας (GKV). Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου, τα αποθεματικά των ταμείων υγείας βρέθηκαν στα τέλη του 2024 στα 1,7 δισ. ευρώ, κάτω ακόμη και από το ελάχιστο νομικό όριο ασφαλείας.
Το μεγαλύτερο κομμάτι του προϋπολογισμού του Υπουργείου Υγείας διοχετεύεται πλέον ως επιχορήγηση στα ταμεία, κυρίως για «εξωασφαλιστικές» παροχές, όπως η ασφάλιση παιδιών και εγκύων.
Ο ίδιος ο «κεντρικός κορβανάς» της υγείας, ο Gesundheitsfonds, έκλεισε τη χρονιά με έλλειμμα 3,7 δισ. ευρώ και αναγκάζεται να πάρει εκ νέου κρατικό δάνειο 2,3 δισ. ευρώ.
Ακόμα και παλαιότερα δάνεια, που κανονικά θα έπρεπε να αποπληρωθούν το 2026, μεταφέρονται ως οφειλές ως το 2033 – χαρακτηριστικό της ασφυκτικής κατάστασης.
Συνταξιοδοτικό: Χωρίς πάτο το βαρέλι των ελλειμμάτων
Το βάρος για το συνταξιοδοτικό εκτοξεύεται: το κρατικό «σώσιμο» της συνταξιοδοτικής κάλυψης ξεπερνά ήδη το 20% του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού.
Το 2024, το ταμείο συντάξεων είχε ακόμη αποθεματικό 44,4 δισ. ευρώ, καλύπτοντας ανάγκες για μόλις 1,5 μήνα.
Όμως το 2026, το κράτος θα πρέπει να καλύψει τη σύνταξη με 127,8 δισ. ευρώ, ενώ μέχρι το 2029 η «τρύπα» θα φτάσει τα 154,1 δισ. ευρώ – χωρίς να υπολογίζονται τα πρόσθετα μέτρα τύπου «CSU-Mütterrente».
Επιπλέον, απαιτούνται ετησίως 12,25 δισ. ευρώ για τη βασική στήριξη χαμηλοσυνταξιούχων μέσω των κρατιδίων.
Ταμείο περίθαλψης: Συνεχίζει να «αιμορραγεί»
Ούτε το ταμείο κοινωνικής φροντίδας (Pflegeversicherung) ξεφεύγει από το ντόμινο. Για το 2024 καταγράφηκε έλλειμμα 1,54 δισ. ευρώ.
Η αύξηση της εισφοράς στο 3,6% αποφέρει 3,7 δισ. ευρώ ετησίως, ωστόσο και αυτό δεν επαρκεί: ομοσπονδιακά δάνεια, ύψους 500 εκατ. ευρώ για το 2025 και 1,5 δισ. ευρώ για το 2026, είναι απαραίτητα για τη «διάσωση» του ταμείου.
Προοπτική: Κίνδυνος για το μέλλον του κοινωνικού κράτους
Το συνολικό μήνυμα του προϋπολογισμού είναι σαφές και ανησυχητικό: χωρίς ριζικές τομές, μεταρρυθμίσεις ή επιπλέον χρηματοδοτήσεις, τα συστήματα ασφάλισης στη Γερμανία οδηγούνται με μαθηματική ακρίβεια σε κρίση βιωσιμότητας.