Η συζήτηση γύρω από το ενδεχόμενο απαγόρευσης της AfD στη Γερμανία αποκτά νέα διάσταση μετά από εκτενή νομική ανάλυση του συνταγματολόγου Markus Ogorek, καθηγητή και διευθυντή του Ινστιτούτου Δημοσίου Δικαίου και Διοικητικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Κολωνίας.
Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε και περιήλθε στη διάθεση του Spiegel, ο Ogorek εξετάζει το υλικό του Ομοσπονδιακού Γραφείου Προστασίας του Συντάγματος (BfV), το οποίο είχε ταξινομήσει την AfD ως «βεβαιωμένη ακροδεξιά επιδίωξη».
Καταλήγει ότι τα στοιχεία αυτά μπορεί να αποτελέσουν ουσιαστική βάση για μία πιθανή απαγόρευση, εφόσον αξιολογηθούν με τα κριτήρια του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου.
Νομικά μέτρα και αποδεικτικό υλικό
Ο ίδιος επισημαίνει ότι, παρά τη βαρύτητα μιας τέτοιας διαδικασίας –την οποία το Δικαστήριο έχει χαρακτηρίσει «την αυστηρότερη αλλά και διφορούμενη πράξη του δημοκρατικού κράτους δικαίου»–, το υλικό του Verfassungsschutz περιέχει 574 από 829 αποδεικτικά στοιχεία που μπορούν να θεωρηθούν «εν δυνάμει κρίσιμα».
Πρόκειται για δηλώσεις και θέσεις στελεχών της AfD που σχετίζονται με την έννοια της «Remigration», όρο φορτισμένο από τη ρητορική της ακροδεξιάς, ο οποίος ζητά την απομάκρυνση ή απέλαση ατόμων με μεταναστευτικό υπόβαθρο, ακόμη και αν είναι Γερμανοί πολίτες.
Επιπλέον, στην κατηγορία των επιβαρυντικών στοιχείων εντάσσονται εκφράσεις ξενοφοβίας, αντι-μουσουλμανικής και αντι-ισλαμικής ρητορικής, καθώς και απαξιωτικές αναφορές σε μειονότητες.
Από την ανάλυση στην πολιτική πράξη
Ο Ogorek δεν καταλήγει σε οριστική γνωμοδότηση για το αν μία τέτοια διαδικασία θα ευοδωθεί. Παρ’ όλα αυτά, τονίζει ότι το νομικό πλαίσιο και το διαθέσιμο υλικό δημιουργούν προϋποθέσεις που δεν πρέπει να αγνοηθούν.
Υπογραμμίζει δε ότι οι δημοκρατικοί θεσμοί οφείλουν να εξετάσουν σοβαρά το ενδεχόμενο να κινηθούν έγκαιρα προς αυτήν την κατεύθυνση.
Σύμφωνα με τον ίδιο, δεν είναι απαραίτητο να αναμένει η πολιτεία την τελική απόφαση του Οberverwaltungsgericht Münster, που εξετάζει την προσφυγή της AfD κατά της ταξινόμησής της από το BfV.
Αν το δικαστήριο επιβεβαιώσει την απόφαση του Verfassungsschutz, αυτό θα ενισχύσει περαιτέρω τη νομική βάση μίας απαγόρευσης. Όμως, επειδή η διαδικασία θα διαρκέσει, θεωρεί ότι πρέπει ήδη να αρχίσει η προετοιμασία.
Έκκληση για άμεση κινητοποίηση
Ο καθηγητής προτείνει τη δημιουργία διακομματικής ομάδας εργασίας με συμμετοχή ομοσπονδίας και κρατιδίων, ώστε να ετοιμαστεί έγκαιρα το σχέδιο απαγόρευσης.
Η αναμονή, σύμφωνα με τον ίδιο, δεν ανταποκρίνεται στην ευθύνη που το Σύνταγμα αναθέτει σε Βουλή, Ομοσπονδιακό Συμβούλιο και Κυβέρνηση: τη διασφάλιση της ελεύθερης δημοκρατικής τάξης απέναντι σε δυνάμεις που την απειλούν.