Μια πρόταση που προκαλεί συζητήσεις κατέθεσε ο καγκελάριος Friedrich Merz (CDU), ζητώντας από τις γερμανικές επιχειρήσεις να συμβάλλουν έμπρακτα στην ενίσχυση της Bundeswehr, παραχωρώντας εργαζομένους τους για εκπαίδευση ως έφεδροι.
Η τοποθέτηση έγινε στο πλαίσιο συνάντησης κορυφής της βιομηχανίας, όπου τέθηκε για ακόμη μία φορά το πρόβλημα υποστελέχωσης των ενόπλων δυνάμεων.
«Με το υπάρχον μοντέλο στράτευσης δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε στις σημερινές προκλήσεις», τόνισε ο καγκελάριος, προσθέτοντας πως θα χρειαστούν στοιχεία υποχρεωτικής θητείας για να επιτευχθεί επαρκής αμυντική ετοιμότητα.
Εργαζόμενοι ως έφεδροι – Προτάσεις για διευκόλυνση της συμμετοχής
Ο Merz διευκρίνισε ότι δεν μιλά για επαναφορά της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας με τον παλιό τρόπο, αλλά για ένα νέο, ευέλικτο πλαίσιο εφεδρείας, στο οποίο θα συμμετέχουν εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα.
Κάλεσε τις επιχειρήσεις να επιτρέπουν στο προσωπικό τους να συμμετέχει σε στρατιωτικές ασκήσεις διάρκειας δύο έως τριών εβδομάδων.
«Οι άνθρωποι αυτοί είναι πολύτιμοι για τις εταιρείες τους, αλλά είναι επίσης αναγκαίοι και για την άμυνά μας.
Οι εργοδότες θα πρέπει να τους δίνουν τη δυνατότητα να εξασκούνται ως έφεδροι – για το κοινό καλό», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Ο στόχος του Merz είναι να ενσωματωθεί η Bundeswehr ξανά στο κέντρο της κοινωνίας.
«Ήταν λάθος – όπως το αντιλαμβανόμαστε πλέον – να ανασταλεί η στρατιωτική θητεία», δήλωσε, υποστηρίζοντας πως η απομάκρυνση της Bundeswehr από την κοινωνική βάση αποδυνάμωσε συνολικά την αμυντική κουλτούρα της Γερμανίας.
Νέα συζήτηση για την υποχρεωτική θητεία – Τι ισχύει σήμερα
Η υποχρεωτική θητεία στη Γερμανία ανεστάλη το 2011, ωστόσο παραμένει συνταγματικά κατοχυρωμένη.
Αυτό σημαίνει πως μπορεί να επανενεργοποιηθεί με απλή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, εφόσον υπάρξει σχετική πολιτική βούληση.
Η συζήτηση για την αναβίωσή της έχει επανέλθει δυναμικά, ιδίως μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και την αλλαγή των γεωπολιτικών ισορροπιών.
Η CDU και ο Merz τάσσονται σαφώς υπέρ της ενεργοποίησης μέτρων που θυμίζουν την παλιά θητεία, ακόμη και υπό νέα μορφή.
Αντίθετα, ο κυβερνητικός εταίρος SPD προσεγγίζει πιο συγκρατημένα, υποστηρίζοντας – όπως προβλέπει και το Koalitionsvertrag – την αρχή της εθελοντικής συμμετοχής, τουλάχιστον σε πρώτη φάση.
Επιχειρήσεις στην «πρώτη γραμμή» της άμυνας;
Η πρόταση Merz σηματοδοτεί μια αλλαγή φιλοσοφίας: τη μετατόπιση μέρους της ευθύνης για την εθνική άμυνα και στην οικονομική και παραγωγική σφαίρα της κοινωνίας.
Οι επιχειρήσεις, εκτός από εργοδότες, καλούνται να λειτουργήσουν ως συνεργάτες στην εθνική ασφάλεια – ένα μοντέλο που θυμίζει περισσότερο κράτη με στρατηγική στρατιωτική κουλτούρα, όπως το Ισραήλ ή η Σουηδία.
Η πρόταση βρίσκεται ακόμη σε πολιτικό επίπεδο και δεν έχει λάβει θεσμική μορφή.
Ωστόσο, η έντονη συζήτηση που έχει προκαλέσει δείχνει ότι η Γερμανία βρίσκεται ενώπιον μιας βαθύτερης αναδιάρθρωσης της αμυντικής της πολιτικής – με έμφαση όχι μόνο στο οπλοστάσιο, αλλά και στην κοινωνική συμμετοχή.
