Η Ευρωπαϊκή Ένωση κάνει ένα αποφασιστικό βήμα στον παγκόσμιο αγώνα της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ), ανακοινώνοντας τη δημιουργία έξι νέων “AI-Factories” – μεγάλων υπερυπολογιστικών κέντρων που θα εξυπηρετούν startups, ερευνητικά ιδρύματα και τη βιομηχανία.
Οι νέες εγκαταστάσεις θα δημιουργηθούν σε Τσεχία, Λιθουανία, Πολωνία, Ρουμανία, Ισπανία και Ολλανδία, όπως επιβεβαίωσε επίσημα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες.
Σκοπός αυτών των «εργοστασίων ΤΝ» είναι να παρέχουν πρόσβαση σε υπερυπολογιστές ειδικά βελτιστοποιημένους για AI εφαρμογές, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να εκπαιδεύουν μοντέλα και να αναπτύσσουν καινοτόμες λύσεις, χωρίς να χρειάζεται να βασίζονται στις υποδομές των ΗΠΑ ή της Κίνας.
Επένδυση άνω των 500 εκατομμυρίων ευρώ
Η συνολική επένδυση για το έργο φτάνει τα 500 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία θα χρηματοδοτηθούν από κοινού από τα κράτη-μέλη και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, το έργο εντάσσεται στη στρατηγική για μια «ανθεκτική και τεχνολογικά ανεξάρτητη Ευρώπη», όπου η καινοτομία δεν εξαρτάται από εξωτερικούς παράγοντες.
Η πρωτοβουλία έχει επίσης στόχο να μειώσει το τεχνολογικό χάσμα που χωρίζει την Ε.Ε. από τους παγκόσμιους πρωταγωνιστές της ΤΝ.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούνται σήμερα ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης στον τομέα, ενώ η Κίνα έχει ήδη αναπτύξει τεράστιες κυβερνητικές επενδύσεις σε υποδομές AI και data centers.
Η Ευρώπη φιλοδοξεί με τα νέα έργα να δημιουργήσει μια δική της “AI-οικοσυστημική αλυσίδα”, που θα περιλαμβάνει από την υπολογιστική ισχύ έως τη δεδομενική κυριαρχία και την ασφαλή χρήση της ΤΝ υπό ευρωπαϊκούς κανόνες.
Τι είναι μια «AI-Fabrik»
Ο όρος «AI-Fabrik» δεν αναφέρεται σε βιομηχανική εγκατάσταση, αλλά σε ψηφιακό κόμβο υψηλής απόδοσης (HPC), όπου συνδυάζονται συστήματα υπερυπολογιστών, μεγάλης κλίμακας αποθηκευτικοί χώροι δεδομένων και ειδικές υποδομές για εκπαίδευση μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης.
Οι συγκεκριμένες εγκαταστάσεις θα λειτουργούν ως κοινόχρηστες πλατφόρμες για startups, πανεπιστήμια και ΜΜΕ, παρέχοντας υπολογιστική ισχύ, πρόσβαση σε δεδομένα, τεχνική υποστήριξη και εργαλεία ανάπτυξης.
Η Κομισιόν υπογραμμίζει πως στόχος είναι να καταστεί η Ευρώπη ανταγωνιστική στον τομέα της “AI sovereignty” (ψηφιακής κυριαρχίας) και να ελαχιστοποιήσει την εξάρτηση από εταιρείες όπως η NVIDIA, η OpenAI ή κινεζικούς τεχνολογικούς κολοσσούς.
Η Γερμανία… μένει προσωρινά εκτός
Εντύπωση προκαλεί ότι δεν προβλέπεται προς το παρόν νέα AI-Fabrik στη Γερμανία, παρότι πολλές μεγάλες εταιρείες είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον.
Η Deutsche Telekom, η IONOS (cloud provider) και η IT θυγατρική του ομίλου Schwarz (Lidl, Kaufland) είχαν καταθέσει προτάσεις για τη δημιουργία γερμανικού κέντρου, ωστόσο η απόφαση της Επιτροπής αναβλήθηκε για μεταγενέστερη φάση.
Η Γερμανία, πάντως, διαθέτει ήδη μία ενεργή “AI-Fabrik”, το γνωστό έργο “HammerHai” στη Στουτγκάρδη, το οποίο εγκρίθηκε πέρυσι και λειτουργεί ως πιλοτικός κόμβος υπερυπολογισμού για εφαρμογές AI.
Συνολικά, η Ε.Ε. έχει επιλέξει έως σήμερα 19 τοποθεσίες για τέτοιου είδους εγκαταστάσεις, με το δίκτυο να επεκτείνεται σταδιακά ώστε να καλύψει ολόκληρη την ήπειρο.
Στρατηγική ευρωπαϊκή κίνηση
Με την απόφαση αυτή, η Ευρώπη επιδιώκει:
- να ενισχύσει την τεχνολογική της αυτονομία,
- να προσελκύσει επενδύσεις και επιστημονικό δυναμικό,
- και να επιταχύνει την υιοθέτηση της ΤΝ σε όλους τους τομείς της οικονομίας – από την υγεία και τις μεταφορές έως τη βιομηχανία και την ενέργεια.
Η Κομισιόν κάνει λόγο για ένα «Ευρωπαϊκό Οικοσύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης» όπου η καινοτομία θα συνοδεύεται από δεοντολογικά και νομικά πλαίσια προστασίας, όπως προβλέπει και το νέο AI Act που εγκρίθηκε πρόσφατα.
