Μια νέα, επικίνδυνη απειλή έχει κάνει την εμφάνισή της στη νότια Γερμανία, προκαλώντας μεγάλη ανησυχία σε μελισσοκόμους και περιβαλλοντολόγους.

Η ασιατική σφήκα (Vespa velutina), γνωστή για την επιθετική της συμπεριφορά και την αδηφάγο δίψα της για μέλισσες, επεκτείνει συνεχώς την παρουσία της στη Βαυαρία και γενικότερα στη νότια Γερμανία.

Ταχύτατη εξάπλωση και ανυπολόγιστες συνέπειες

Αρχικά, η παρουσία της καταγράφηκε σε περιοχές όπως το Σάαρλαντ, η Βάδη-Βυρτεμβέργη, η Ρηνανία-Παλατινάτο και η Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία.

Όμως, μέσα σε λίγα χρόνια, το είδος αυτό επεκτάθηκε γρήγορα και στη Βαυαρία. Το 2023 αναφέρθηκαν τα πρώτα μεμονωμένα κρούσματα, ενώ μέσα στο 2024 καταγράφηκαν ήδη 30 φωλιές, με τα πρώτα πέντε να έχουν εντοπιστεί ήδη φέτος στη Βαυαρία, σύμφωνα με τα στοιχεία της πλατφόρμας Beewarned.de.

Οι σφήκες αυτές προκαλούν μεγαλύτερο πόνο από τα τσιμπήματα των ντόπιων ειδών, ενώ η πραγματική απειλή εντοπίζεται στη συστηματική εξολόθρευση των μελισσών.

Η μέθοδος επίθεσής τους είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική: παραμονεύουν έξω από τις κυψέλες και επιτίθενται στις μέλισσες κατά την είσοδο ή την έξοδο από τον κυψέλη.

Σοβαρές επιπτώσεις στη μελισσοκομία και στη γεωργία

Ο Stefan Berg, διευθυντής του Βαυαρικού Ινστιτούτου Μελισσοκομίας στο Veitshöchheim, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου: «Η κατάσταση επιδεινώνεται και το πρόβλημα είναι απλό – αυτή η σφήκα τρώει τις μέλισσές μας και δεν έχει φυσικούς εχθρούς στη Γερμανία».

Οι συνέπειες είναι ανησυχητικές. Οι μέλισσες αποφεύγουν να εγκαταλείψουν τις κυψέλες, μειώνοντας τις εξορμήσεις για τη συλλογή γύρης.

Αυτό οδηγεί σε υποσιτισμό των σμηνών, μειωμένη παραγωγή μελιού και σοβαρά προβλήματα στην επικονίαση των φυτών, με τελικό αποτέλεσμα τις μειωμένες γεωργικές αποδόσεις.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, μελισσοκόμοι έχουν χάσει μέχρι και 20.000 μέλισσες σε μία μόνο ημέρα, ένα φαινόμενο που πλέον δεν αποτελεί σπάνιο περιστατικό.

Ένας άνισος αγώνας χωρίς λύση

Μελισσοκόμοι και περιβαλλοντικές αρχές προσπαθούν με κάθε μέσο να περιορίσουν την εξάπλωση του είδους. Η ανεύρεση και καταστροφή των φωλιών είναι ιδιαίτερα δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία.

Χρησιμοποιούνται ακόμα και θερμικές κάμερες και μικροί πομποί για να παρακολουθούν τις κινήσεις των εντόμων και να εντοπίζονται τα κρυμμένα τους καταφύγια.

Οι θεάσεις των ασιατικών σφηκών καταγράφονται σε ειδικές πλατφόρμες, ενώ η καταστροφή των φωλιών πραγματοποιείται αποκλειστικά από τις αρμόδιες περιβαλλοντικές αρχές.

Οι πολίτες προτρέπονται να μην επιχειρούν να εξοντώσουν τα έντομα μόνοι τους, καθώς θεωρείται επικίνδυνο και αναποτελεσματικό.

Ευρωπαϊκή κρίση με οικονομικές επιπτώσεις

Η κατάσταση αυτή δεν περιορίζεται στη Γερμανία. Στη Γαλλία, όπου το είδος έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή του στην Ευρώπη, η εξάπλωσή του έχει οδηγήσει σε τεράστιες οικονομικές ζημιές.

Υπολογίζεται ότι έως και 75% των ώριμων φρούτων επηρεάζονται άμεσα από τις επιδρομές των ασιατικών σφηκών, ενώ σε χώρες όπως η Πορτογαλία, αρκετές αλυσίδες σούπερ μάρκετ έχουν ήδη αποσύρει τα φρούτα από τα ράφια τους λόγω της χαμηλής ποιότητας και των σοβαρών ζημιών.

Ο μελισσοκόμος Simon Nuschele από το Ostallgäu δηλώνει απογοητευμένος, προετοιμάζοντας τις δικές του κυψέλες για την επικείμενη εισβολή.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει: «Θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτή τη σφήκα. Προς το παρόν, λύση δεν υπάρχει».