Μετά από μήνες έντονων πολιτικών αντιπαραθέσεων, η γερμανική κυβέρνηση κατέληξε τελικά σε συμφωνία για τον νέο νόμο στρατιωτικής υπηρεσίας (Wehrdienstgesetz).
Η διαμάχη ανάμεσα στο Υπουργείο Άμυνας και τις κοινοβουλευτικές ομάδες της SPD και της CDU/CSU είχε προκαλέσει σοβαρές καθυστερήσεις, ωστόσο το βράδυ της Τετάρτης επήλθε οριστικός συμβιβασμός.
Υποχρεωτική εξέταση για όλους τους 18χρονους άνδρες
Το κύριο σημείο της συμφωνίας προβλέπει ότι όλοι οι άνδρες ηλικίας 18 ετών θα υποχρεούνται να προσέρχονται σε ιατρική και ψυχολογική εξέταση καταλληλότητας (Musterung) για ενδεχόμενη στράτευση.
Στη συνέχεια, όσοι κριθούν «κατάλληλοι» (wehrtauglich) θα μπορούν να επιλέξουν εθελοντική θητεία.
Αν όμως δεν συγκεντρωθεί ο απαραίτητος αριθμός, θα ενεργοποιείται σύστημα κλήρωσης, με το οποίο θα αποφασίζεται ποιοι θα υπηρετήσουν υποχρεωτικά στη Bundeswehr.
Με τον τρόπο αυτό, καταργείται το προηγούμενο διπλό σύστημα κλήρωσης, στο οποίο υπήρχε πρώτα κλήρωση για το ποιοι θα εξεταστούν και έπειτα νέα για το ποιοι θα υπηρετήσουν.
Ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων
Η νέα συμφωνία προβλέπει επίσης σαφείς στόχους αύξησης του προσωπικού στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Αν αποδειχθεί ότι η εθελοντική συμμετοχή δεν καλύπτει τις ανάγκες, τότε η Bundestag θα μπορεί να αποφασίσει την επιβολή μερικής υποχρεωτικής θητείας (Bedarfswehrpflicht), που θα ενεργοποιείται ανάλογα με τις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων.
Ο βουλευτής της CSU, Τόμας Έρντλ (51), που συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις, δήλωσε: «Αν η εθελοντική συμμετοχή και η ενίσχυση της εφεδρείας δεν επιτευχθούν, θα πρέπει να εφαρμοστεί μια υποχρεωτική κλήση προσανατολισμένη στις ανάγκες του στρατού».
Ο ρόλος του υπουργού Pistorius
Ο υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους είχε συγκρουστεί επανειλημμένα με τα κυβερνητικά κόμματα για τον σχεδιασμό του νέου συστήματος. Σύμφωνα με πληροφορίες, δέχθηκε τελικά να παρουσιάσει σαφές σχέδιο στελέχωσης για την Bundeswehr – κάτι που απαιτούσαν επίμονα οι βουλευτές.
Ανοιχτά παραμένουν ακόμη ζητήματα σχετικά με τις νέες μορφές βραχυπρόθεσμης θητείας που είχε προτείνει ο Πιστόριους, όπως οι λεγόμενοι “Wachsoldaten”, δηλαδή στρατιώτες μικρής εκπαίδευσης για φρουρά και φύλαξη εγκαταστάσεων. Η αντιπολίτευση είχε κατηγορήσει τον υπουργό ότι με αυτή την ιδέα «φουσκώνει» τεχνητά τον αριθμό των στρατευμένων.
Νέος σχεδιασμός για τη Bundeswehr
Ο αρχικός νόμος της κυβέρνησης προβλέπει σύστημα:
- Εθελοντική συμμετοχή στη διαδικασία εξέτασης.
- Κλήρωση αν δεν υπάρχουν αρκετοί εθελοντές.
- Επιλογή με βάση τα αποτελέσματα της εξέτασης.
- Τελική κλήρωση για την υποχρεωτική στράτευση.
Αυτό το σχέδιο απορρίφθηκε από τον Πιστόριους τον Οκτώβριο σε θυελλώδη συνεδρίαση της SPD, προκαλώντας νέα κρίση.
Έκτοτε, το ζήτημα ανέλαβε μια ομάδα τεσσάρων διαπραγματευτών (Siemtje Möller και Falko Droßmann για τη SPD, Norbert Röttgen και Thomas Erndl για την Union), η οποία τελικά κατέληξε στον τρέχοντα συμβιβασμό.
Στόχος: 3.000–5.000 νέοι στρατεύσιμοι ετησίως
Ο Πιστόριους εκτιμά ότι από το 2026 η Γερμανία θα χρειάζεται επιπλέον 3.000 έως 5.000 στρατεύσιμους ετησίως για να καλύψει τις ανάγκες της Bundeswehr.
Η κυβέρνηση ελπίζει ότι το νέο πλαίσιο θα συνδυάσει εθελοντισμό και υποχρεωτικότητα, χωρίς να επανέλθει πλήρως το παλιό σύστημα γενικής στράτευσης.
