Μετά από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις και λίγες ώρες πριν την εκπνοή της προθεσμίας, οι ΗΠΑ και η ΕΕ κατέληξαν σε εμπορική συμφωνία που αποτρέπει τους σκληρούς τιμωρητικούς δασμούς που είχε απειλήσει ο Donald Trump.
Παρά το θετικό κλίμα που διαμορφώθηκε στις χρηματιστηριακές αγορές – με τον DAX να σημειώνει άνοδο – ο συμβιβασμός που ανακοίνωσε η Ursula von der Leyen αντιμετωπίζεται με οξύτατη κριτική εντός και εκτός Βρυξελλών.
Πολιτική θύελλα: Από «ταπείνωση» μέχρι… ανακούφιση
Στην πολιτική σκηνή της Γερμανίας και της ΕΕ, η συμφωνία χαρακτηρίστηκε από άλλους «επιτυχία» και από άλλους «ταπείνωση».
Ο δήμαρχος της Βρέμης, Andreas Bovenschulte, καυτηρίασε δημόσια τη στάση της von der Leyen, χρησιμοποιώντας σκληρή γλώσσα για τον τρόπο που – κατά τη γνώμη του – η ΕΕ υποχώρησε απέναντι στον Τραμπ.
Αργότερα, βέβαια, μετρίασε τους χαρακτηρισμούς του, αλλά η φράση «του γλείφει τις μπότες» ήδη είχε κάνει τον γύρο των μέσων.
Στον αντίποδα, στελέχη της CDU και οικονομολόγοι αναγνωρίζουν ότι ο συμβιβασμός ήταν προτιμότερος από έναν παρατεταμένο εμπορικό πόλεμο, αλλά παραδέχονται πως το πακέτο περιέχει «δύσκολους συμβιβασμούς» και πως η ΕΕ πρέπει να γίνει πιο ισχυρή και ανταγωνιστική.
Ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της CDU, Jens Spahn, υπογράμμισε πως η αποφυγή μακροχρόνιας εμπορικής διαμάχης ήταν κρίσιμη, αν και το τελικό αποτέλεσμα απαιτεί «περισσότερη οικονομική δύναμη για την Ευρώπη».
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Manfred Weber, σχολίασε πως το deal προσφέρει μια ανάσα προγραμματισμού στην ευρωπαϊκή οικονομία, αλλά δεν παύει να είναι καθαρή «διαχείριση ζημιάς».
Συμβιβασμός με πικρή γεύση – Ποιοι κλάδοι επηρεάζονται και γιατί οι αγορές ανακουφίστηκαν
Το συμφωνηθέν πακέτο προβλέπει ενιαίο δασμό 15% για όλες τις ευρωπαϊκές εξαγωγές στις ΗΠΑ.
Ο τομέας της αυτοκινητοβιομηχανίας γλίτωσε τα χειρότερα, αφού αποφεύχθηκαν οι δασμοί 25% που είχε απειλήσει ο Τραμπ.
Η πτώση των δασμών για τα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα από 27,5% σε 15% χαρακτηρίστηκε από την καγκελάριο Merz ως «εξαιρετικά σημαντική» για τον κλάδο.
Παρ’ όλα αυτά, μεγάλοι κλάδοι όπως ο χάλυβας και το αλουμίνιο μένουν εκτός της συμφωνίας, με τους υφιστάμενους δασμούς του 50% να παραμένουν – εξέλιξη που οι βιομηχανικοί φορείς χαρακτηρίζουν «βαρύ πλήγμα».
Οι ανησυχίες για τη βιωσιμότητα και τη διάρκεια του deal – Η αβεβαιότητα παραμένει
Παρά το γεγονός ότι το deal αποτρέπει έναν άμεσο οικονομικό πόλεμο, δεν λείπουν οι φωνές που επισημαίνουν τη μακροπρόθεσμη αβεβαιότητα.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Φορολογούμενων, Michael Jäger, κάνει λόγο για υψηλό οικονομικό κόστος και απρόβλεπτη πολιτική του Τραμπ.
Οι δεσμεύσεις για τεράστιες ευρωπαϊκές αγορές ενέργειας και επενδύσεις στις ΗΠΑ – ύψους 750 δισ. και 600 δισ. δολαρίων αντίστοιχα – θεωρούνται από κάποιους «αναγκαίο κακό», αφού η Ευρώπη έτσι κι αλλιώς βασίζεται σε εισαγωγές ενέργειας.
Εν τέλει, η συμφωνία αποτρέπει το χειρότερο αλλά δεν λύνει τα βαθιά διαρθρωτικά προβλήματα της ευρωαμερικανικής οικονομικής σχέσης.
Όπως χαρακτηριστικά λένε βουλευτές και ειδικοί, «ένα καλό deal θα ήταν κάτι διαφορετικό».
Τα 15% δασμών δεν «σκοτώνουν» την ευρωπαϊκή οικονομία, αλλά πλήττουν την ανταγωνιστικότητα πολλών κλάδων – και η ανησυχία για το μέλλον παραμένει.
