Η Γερμανία αντιμετωπίζει μια κρίση στον δημόσιο τομέα μεταφορών που εξελίσσεται σε ωρολογιακή βόμβα για την κοινωνία και την οικονομία…
Η έλλειψη οδηγών λεωφορείων έχει ήδη οδηγήσει σε ακυρώσεις δρομολογίων, ενώ απειλεί να φρενάρει την πράσινη μετάβαση στις μεταφορές και την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
Η καθημερινότητα ενός εξουθενωμένου επαγγέλματος
Ο Messi Azar, 31 ετών, οδηγός λεωφορείου στο Wiesbaden, ξεκινά τη βάρδιά του όταν η πόλη κοιμάται ακόμα.
Αυτές τις λίγες ήσυχες στιγμές τις απολαμβάνει, γνωρίζοντας ότι σύντομα θα έχει την ευθύνη για εκατοντάδες ζωές.
Ακόμη θυμάται το σοκ όταν πριν δύο χρόνια, εξαιτίας ενός επικίνδυνου ελιγμού άλλου οδηγού, αναγκάστηκε να φρενάρει απότομα και πολλοί επιβάτες τραυματίστηκαν.
«Όσο κι αν αγαπώ τη δουλειά μου, πρέπει να παραμένεις συνεχώς σε εγρήγορση. Ένα μικρό λάθος μπορεί να έχει τρομακτικές συνέπειες», λέει χαρακτηριστικά.
Η πραγματικότητα όμως είναι αμείλικτη:
- Ακανόνιστες βάρδιες,
- Εργασία τα Σαββατοκύριακα,
- Χαμηλοί μισθοί και
- Συνεχής ψυχολογική πίεση από αυστηρά δρομολόγια και απαιτητικούς επιβάτες.
Όλα αυτά οδηγούν πολλούς οδηγούς σε πρόωρη συνταξιοδότηση, ενώ οι νεότεροι διστάζουν να ακολουθήσουν το επάγγελμα.
Δραματικές ελλείψεις προσωπικού
Σύμφωνα με τον Ομοσπονδιακό Σύνδεσμο Γερμανικών Επιχειρήσεων Λεωφορείων (BDO), σήμερα λείπουν ήδη 20.000 οδηγοί λεωφορείων, με τον αριθμό αυτό να ενδέχεται να φτάσει μέχρι και 65.000 έως το 2030, αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα.
Η κατάσταση επιδεινώνεται από το γεγονός ότι το 57% των οδηγών είναι άνω των 55 ετών και κάθε χρόνο αποχωρούν 4.000 έως 6.000 οδηγοί λόγω συνταξιοδότησης.
Απαραίτητες μεταρρυθμίσεις για να σωθεί ο κλάδος
Ο Jochen Koppel, συνδικαλιστικός εκπρόσωπος της ver.di, τονίζει ότι χωρίς ουσιαστική βελτίωση των συνθηκών εργασίας και των απολαβών, η κρίση θα ενταθεί.
Η αμοιβή παραμένει σε χαμηλά επίπεδα, με έναν μέσο μικτό μηνιαίο μισθό 3.200 ευρώ, ενώ οι ώρες εργασίας συχνά ξεπερνούν τις 220 ώρες μηνιαίως.
Παρά τις αυξήσεις που επικαλείται ο BDO, η ver.di υποστηρίζει ότι «δεν είναι αρκετές».
Επιπλέον, το κόστος της επαγγελματικής εκπαίδευσης για νέους οδηγούς φτάνει τα 10.000 έως 12.000 ευρώ, ένα ποσό απαγορευτικό χωρίς κρατική ή εργοδοτική στήριξη.
Στην υπόλοιπη Ευρώπη, τα κόστη είναι σημαντικά χαμηλότερα λόγω λιγότερων υποχρεωτικών ωρών εκπαίδευσης.
Η γραφειοκρατία εμποδίζει την προσέλκυση ξένου εργατικού δυναμικού
Η αναγνώριση ξένων επαγγελματικών προσόντων αποτελεί ένα ακόμα εμπόδιο.
Παρότι υπάρχει διαθέσιμο εργατικό δυναμικό σε τρίτες χώρες, η αναγνώριση ξένων διπλωμάτων οδήγησης είναι περίπλοκη, ενώ η επαγγελματική εξέταση μπορεί να γίνει μόνο στα γερμανικά.
Το αποτέλεσμα είναι μια χαμένη ευκαιρία για την ενίσχυση του εργατικού δυναμικού και τη βιωσιμότητα των δημόσιων συγκοινωνιών.
Ορατός ο κίνδυνος για την «πράσινη μετάβαση» στις μεταφορές
Η έλλειψη οδηγών δεν είναι μόνο ένα επιχειρησιακό πρόβλημα. Απειλεί και τους στόχους της Γερμανίας για την κλιματική ουδετερότητα, καθώς η επέκταση του δημόσιου δικτύου μεταφορών τίθεται σε αμφισβήτηση.
Για να καλυφθούν μόνο οι θέσεις που θα αδειάσουν λόγω συνταξιοδότησης, απαιτούνται 63.000 νέες προσλήψεις έως το 2030.
Αν ο στόχος της πρώην κυβέρνησης για διπλασιασμό των επιβατών μέχρι το 2030 υλοποιηθεί, θα χρειαστούν επιπλέον 87.000 οδηγοί.
