Τα τελευταία εποχικά μετεωρολογικά μοντέλα δείχνουν ένα σκηνικό που γίνεται όλο και πιο ενδιαφέρον.
Το αμερικανικό μοντέλο CFS της NOAA, το οποίο μέχρι πρόσφατα προέβλεπε έναν μάλλον ήπιο χειμώνα για το 2025/26, με θερμοκρασίες 1 έως 2 βαθμούς πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1991–2020, έχει πλέον αναθεωρήσει τις εκτιμήσεις του.
Οι νέες προβολές μιλούν για ελάχιστη θετική απόκλιση – μόλις 0,5 έως 1 βαθμό πάνω από τον μέσο όρο – αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο σημαντικά ψυχρότερων διαστημάτων, ιδιαίτερα προς το τέλος του χειμώνα.
Το ευρωπαϊκό μοντέλο ECMWF ακολουθεί την ίδια πορεία, δείχνοντας μικρότερη τάση θέρμανσης και αυξημένη αβεβαιότητα.
Αυτή η αβεβαιότητα, όπως εξηγούν οι ειδικοί, είναι συχνά προπομπός αλλαγής στη γενική κυκλοφορία της ατμόσφαιρας.
Οι πιθανές αιτίες; Μια ήπια φάση La Niña και ενδείξεις αποδυνάμωσης του πολικού στρόβιλου – δύο φαινόμενα που στο παρελθόν προκάλεσαν ισχυρές ψυχρές εισβολές στην Κεντρική Ευρώπη.
Τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης βλέπουν διαφορετικά τον χειμώνα
Σύγχρονα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης που συνδυάζουν πλήθος ατμοσφαιρικών παραγόντων, δίνουν μια διαφορετική εικόνα.
Με βάση ιστορικά δεδομένα και αναλογίες με προηγούμενα έτη, υπολογίζουν περίπου 45% πιθανότητα για χειμώνα σημαντικά ψυχρότερο και χιονισμένο σε σχέση με τον μέσο όρο.
Ιδιαίτερα για τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, αυξάνεται η πιθανότητα συχνότερης ροής ψυχρών αέριων μαζών από τα βορειοανατολικά και την ανατολική Ευρώπη – κάτι που ευνοεί τη δημιουργία πολικών συνθηκών στη Γερμανία.
Οι αναλυτές παρατηρούν ότι τα φετινά μοτίβα θυμίζουν εκείνα των χειμώνων 1984/85 και 2009/10, δύο χρονιές που έμειναν γνωστές για τις ακραίες θερμοκρασίες και τα συνεχή χιόνια.
Η τεχνητή νοημοσύνη εντοπίζει μάλιστα μια αυξανόμενη «συγχρονισμένη συμπεριφορά» ανάμεσα στις θερμοκρασίες της θάλασσας, στις ανωμαλίες της στρατόσφαιρας και σε μπλοκαρίσματα υψηλής πίεσης πάνω από τη Σκανδιναβία – συνθήκες που συχνά οδηγούν σε παρατεταμένες ψυχρές περιόδους στην Ευρώπη.
Πόσο ρεαλιστικός είναι ένας «χειμώνας του αιώνα»;
Οι αναλύσεις δίνουν περίπου 20% πιθανότητα να βιώσει η Γερμανία έναν πραγματικά ακραίο χειμώνα, με παρατεταμένο ψύχος, χιονοπτώσεις έως και σε πεδινές περιοχές και πολικές θερμοκρασίες.
Δεν υπάρχει ακόμη ξεκάθαρος «νικητής» ανάμεσα στα μοντέλα, αλλά ο γενικός τόνος έχει αλλάξει: ενώ οι προγνώσεις του Σεπτεμβρίου έδειχναν έναν ήπιο χειμώνα, οι νεότερες μετρήσεις τείνουν προς ουδέτερη ή ελαφρώς ψυχρότερη κατάσταση.
Συνολικά, οι πιθανότητες για έναν υποθερμικό και χιονισμένο χειμώνα υπολογίζονται στο 40–50%, ενώ για έναν «χειμώνα του αιώνα» αγγίζουν το 20–25%.
Αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για ασθενή πολικό στρόβιλο, τότε η Γερμανία ενδέχεται να αντιμετωπίσει έναν από τους πιο σκληρούς χειμώνες των τελευταίων δεκαετιών.
Στις Άλπεις, πάντως, η μετάβαση από το φθινόπωρο στον χειμώνα έχει ήδη αρχίσει – με τα πρώτα χιόνια να υπενθυμίζουν ότι η φετινή σεζόν ίσως κρύβει εκπλήξεις.
