Ο Γερμανικός Ομοσπονδιακός Οργανισμός για την Προστασία του Συντάγματος (Verfassungsschutz) προχώρησε σε μια ιστορικής σημασίας απόφαση: η AfD χαρακτηρίζεται πλέον ως «ακροδεξιά πολιτική οργάνωση».

Όμως, παρόλο που αυτή η αξιολόγηση έχει βαρύνουσα πολιτική σημασία, δεν οδηγεί αυτόματα σε διάλυση ή απαγόρευση του κόμματος, όπως διευκρινίζουν ειδικοί και συνταγματολόγοι.

Θα απαγορευτεί τώρα η AfD;

Όχι, η απόφαση δεν επιφέρει νομικά άμεσα αποτελέσματα, όπως εξηγεί ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Volker Boehme-Neßler από το Πανεπιστήμιο του Όλντενμπουργκ

. Η εκτίμηση του Verfassungsschutz είναι εσωτερική και διοικητική και δεν έχει νομική ισχύ για απαγόρευση.

Μόνο το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο μπορεί να απαγορεύσει ένα κόμμα, και αυτό μόνο κατόπιν αιτήματος του Ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου (Bundestag), της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης ή του Bundesrat.

Ωστόσο, η συζήτηση για ένα ενδεχόμενο νέο αίτημα απαγόρευσης θα αναζωπυρωθεί, όπως αναφέρει ο Hans Vorländer του Τεχνικού Πανεπιστημίου της Δρέσδης.

Θα αποκλειστεί από τις εκλογές;

Όχι. Η AfD διατηρεί πλήρως το δικαίωμα συμμετοχής στις εκλογές. Ο Boehme-Neßler επισημαίνει ότι «όσο δεν έχει τεθεί εκτός νόμου, η AfD συμμετέχει κανονικά στον πολιτικό ανταγωνισμό με όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που προβλέπει το Σύνταγμα».

Χάνει δικαιώματα στο Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο;

Επί του παρόντος, όχι. Το κόμμα διατηρεί τα ίδια κοινοβουλευτικά δικαιώματα, αλλά οι υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις θα μπορούσαν να εντείνουν την απομόνωσή της.

Σύμφωνα με τον Vorländer, τα άλλα κόμματα ίσως επιχειρήσουν να αποκλείσουν την AfD από προεδρίες κοινοβουλευτικών επιτροπών, κάτι που έχει ήδη συμβεί μεμονωμένα.

Θα παρακολουθούνται πιο εύκολα τα μέλη της;

Όχι απαραίτητα, σύμφωνα με τον συνταγματολόγο Josef Franz Lindner. Η απόφαση δεν σημαίνει αυτόματη παρακολούθηση των μελών, ούτε συνεπάγεται αυτόματα πειθαρχικές διαδικασίες για δημόσιους υπαλλήλους που είναι μέλη της AfD.

Για να ενεργοποιηθούν μέσα παρακολούθησης απαιτείται πάντα συγκεκριμένη ένδειξη παραβίασης του νόμου.

Παρ’ όλα αυτά, ο Hajo Funke από το FU Berlin τονίζει ότι η νέα αξιολόγηση διευρύνει τις δυνατότητες παρακολούθησης: «Μπορεί να γίνεται πιο στοχευμένη και αποτελεσματική συλλογή πληροφοριών, με όλα τα μέσα που διαθέτει η υπηρεσία – ακόμη και με ηλεκτρονική παρακολούθηση.»

Χάνει η AfD την κρατική χρηματοδότηση;

Όχι, τουλάχιστον προς το παρόν. Η AfD συνεχίζει να λαμβάνει την ίδια κρατική χρηματοδότηση όπως κάθε άλλο κοινοβουλευτικό κόμμα.

Όμως, όπως σημειώνει ο Vorländer, η συζήτηση για το αν η AfD μπορεί να αποκλειστεί από τη χρηματοδότηση θα ανοίξει εκ νέου.

Κάθε ενδεχόμενη περικοπή οικονομικής ενίσχυσης θα πρέπει να περάσει και αυτή από δικαστική αξιολόγηση, σύμφωνα με τον Lindner.