Η εκπαιδευτική πραγματικότητα στη Γερμανία αποτυπώνεται με σκληρά νούμερα: το ποσοστό των μαθητών που ολοκληρώνουν τη σχολική τους πορεία χωρίς κανένα απολυτήριο αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια…

Σύμφωνα με μελέτη του εκπαιδευτικού ερευνητή Klaus Klemm, που παρουσιάστηκε μέσω του ενημερωτικού Table.Briefings, το 2023 περίπου 56.000 μαθητές εγκατέλειψαν τη σχολική εκπαίδευση χωρίς να αποκτήσουν ούτε καν το βασικό απολυτήριο (Hauptschulabschluss).

Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί στο 7,2% της ηλικιακής ομάδας και παρουσιάζει αύξηση 1,3 ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με το 2020.

Η τάση είναι σαφής: η εκπαιδευτική αποτυχία δεν είναι μεμονωμένο φαινόμενο, αλλά μια γενικευμένη πρόκληση για ολόκληρη τη χώρα.

Μεγάλες αποκλίσεις ανάμεσα στα κρατίδια

Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν σημαντικές διαφοροποιήσεις ανάλογα με το ομόσπονδο κρατίδιο:

Η Βαυαρία διατηρεί το χαμηλότερο ποσοστό μαθητών χωρίς απολυτήριο, με μόλις 5,3%, ενώ πρωταθλητής στην αρνητική στατιστική είναι η Σαξονία-Άνχαλτ, με 12,6%.

Αξίζει να σημειωθεί πως μόνο το Αμβούργο κατέγραψε μικρή μείωση στο ποσοστό αυτό, από 7,2% σε 6,4%.

Η εικόνα επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο όταν αναλύονται οι σχολικοί τύποι από τους οποίους προέρχονται οι μαθητές:

• Δύο στους πέντε προέρχονται από ειδικά σχολεία (Förderschulen)
• Μόλις 1 στους 10 από την Hauptschule
• Ένας στους πέντε από συνολικά σχολεία (Gesamtschulen)

Τα αγόρια και οι νέοι με ξένη υπηκοότητα σε μεγαλύτερο κίνδυνο

Η μελέτη αποκαλύπτει και σημαντικές κοινωνικές διακρίσεις:

• Το 60,4% των μαθητών χωρίς απολυτήριο είναι αγόρια, ενώ τα κορίτσια καλύπτουν μόλις το 39,6%
• Μεταξύ των μαθητών γερμανικής υπηκοότητας, το 6% δεν απέκτησε απολυτήριο
• Αντίθετα, στους μαθητές με ξένη υπηκοότητα, το ποσοστό φτάνει στο 13,8%

Η συνολική εικόνα δείχνει ότι από το 2014 έως το 2023, η αναλογία των μαθητών που φεύγουν από το σχολείο χωρίς απολυτήριο αυξήθηκε κατά 1,4 ποσοστιαίες μονάδες.

«Μια αδιανόητη σπατάλη δυναμικού»

Ο εκπαιδευτικός αναλυτής Klaus Klemm χαρακτηρίζει την εξέλιξη αυτή «μια περισσότερο από ανησυχητική σπατάλη ανθρώπινου δυναμικού».

Η Γερμανία, όπως τονίζει, δεν μπορεί να αντέξει τέτοιες απώλειες σε περίοδο δημογραφικής συρρίκνωσης.

Οι νέοι που φεύγουν από το σχολείο χωρίς απολυτήριο έχουν ελάχιστες πιθανότητες ένταξης στην αγορά εργασίας και υψηλό κίνδυνο ανεργίας, κάτι που απειλεί μακροπρόθεσμα την κοινωνική συνοχή και την οικονομία της χώρας.

Ο Klemm υπενθυμίζει ότι το 2008, στον Εκπαιδευτικό Σύνοδο Κορυφής της Δρέσδης, ο στόχος που είχε τεθεί από την ομοσπονδιακή και τις κρατιδιακές κυβερνήσεις ήταν να μειωθεί το ποσοστό των μαθητών χωρίς απολυτήριο από 8% σε 4% έως το 2015.

Δεκαπέντε χρόνια αργότερα, όχι μόνο δεν επιτεύχθηκε, αλλά η τάση κινείται αντίστροφα, με αυξητική πορεία.