Οι πρώτες μετεωρολογικές εκτιμήσεις για τον χειμώνα του 2025 στη Γερμανία προκάλεσαν έντονη συζήτηση. Κάποια μέσα μιλούν ήδη για έναν “Jahrhundertwinter” – δηλαδή “χειμώνα του αιώνα”.
Αλλά πόσο ακριβής είναι αυτή η πρόβλεψη; Και τι ρόλο παίζουν φαινόμενα όπως ο πολικός στρόβιλος και η La Niña;
Ο πολικός στρόβιλος και η επίδρασή του στο ευρωπαϊκό κλίμα
Ο πολικός στρόβιλος (Polarwirbel) είναι ένα ισχυρό ρεύμα ανέμων που περιστρέφεται γύρω από τον Βόρειο Πόλο, σε ύψος περίπου 30 χιλιομέτρων πάνω από τη Γη.
Όταν αυτός ο στρόβιλος είναι σταθερός και ισχυρός, συγκρατεί τις ψυχρές αέριες μάζες γύρω από την Αρκτική.
Όμως, όταν εξασθενεί ή “σπάει”, η πολική ψυχρή αέρια μάζα μπορεί να κινηθεί προς τη μέση Ευρώπη — και τότε ξεκινούν οι ισχυρές χιονοπτώσεις και οι πολικές θερμοκρασίες.
Σύμφωνα με τον Weather Channel, ο πολικός στρόβιλος φέτος φαίνεται πιο αδύναμος από το συνηθισμένο, κάτι που ενδέχεται να επιτρέψει συχνότερες “εισβολές ψύχους” στη Γερμανία.
Τι σημαίνει “meridionale καιρική διάταξη”
Σε περιόδους με ασθενή πολικό στρόβιλο, η Ευρώπη βιώνει πιο “ακανόνιστες” καιρικές καταστάσεις.
Ζεστός αέρας κινείται από τον Νότο προς τον Βορρά, ενώ παγωμένος αέρας από τη Σκανδιναβία κατέρχεται προς τη Γερμανία.
Αυτές οι εναλλαγές προκαλούν ισχυρές χιονοπτώσεις, παγετό και απότομες μεταβολές θερμοκρασίας – χαρακτηριστικά φαινόμενα των “μεσημβρινών (meridional)” καιρικών μοτίβων.
Πότε θα φτάσει το πρώτο κύμα ψύχους;
Οι μετεωρολόγοι προβλέπουν ότι οι πρώτες ψυχρές εισβολές ενδέχεται να ξεκινήσουν ήδη από τον Δεκέμβριο του 2025, κάτι που δεν είναι συνηθισμένο για τα τελευταία χρόνια.
Η La Niña, ένα φυσικό φαινόμενο που μεταβάλλει τη θερμοκρασία του Ειρηνικού Ωκεανού, ενισχύει συχνά τους ψυχρούς χειμώνες στην Ευρώπη.
Στις περιόδους La Niña, ο χειμώνας δεν ξεκινά απαραίτητα νωρίς, αλλά τείνει να είναι έντονος και μακρύς, με κορύφωση τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο.
Ωστόσο, η φετινή εξασθένηση του πολικού στροβίλου θα μπορούσε να οδηγήσει σε πρώιμο κύμα ψύχους μέσα στον Δεκέμβριο – έστω και προσωρινό.
“Jahrhundertwinter”: Επιστημονική πρόβλεψη ή δημοσιογραφική υπερβολή;
Ο γνωστός κλιματολόγος Dr. Karsten Brandt από την πλατφόρμα Donnerwetter.de επισημαίνει πως η πιθανότητα για έναν ασυνήθιστα κρύο χειμώνα είναι μεν υπαρκτή, αλλά δεν αποτελεί βέβαιη πρόβλεψη.
Όπως δήλωσε στη BILD, η συνύπαρξη ασθενούς πολικού στροβίλου και La Niña αυξάνει τον κίνδυνο για πολικές θερμοκρασίες, αλλά δεν αρκεί για να μιλήσουμε για “χειμώνα του αιώνα”.
Οι προβλέψεις του αμερικανικού μετεωρολογικού οργανισμού NOAA δείχνουν επίσης ελαφρώς ψυχρότερο χειμώνα, χωρίς ωστόσο ακραίες τιμές.
Ο όρος “Jahrhundertwinter” – τονίζει ο Brandt – είναι επικοινωνιακός, όχι επιστημονικός.
Πρόκειται για έναν υπερβολικό τίτλο, που χρησιμοποιείται κυρίως από μέσα ενημέρωσης για να τραβήξει το ενδιαφέρον του κοινού.
Χειμώνας του Αιώνα στη Γερμανία
Αν και δεν υπάρχουν σαφείς αποδείξεις ότι η Γερμανία θα βιώσει “χειμώνα του αιώνα”, τα δεδομένα δείχνουν ότι ο φετινός χειμώνας θα είναι πιθανότατα ψυχρότερος από τους τελευταίους.
Με βάση τα διαθέσιμα μοντέλα, οι Γερμανοί θα πρέπει να προετοιμαστούν για περισσότερες μέρες με παγετό, πιθανές χιονοθύελλες και έντονες διακυμάνσεις θερμοκρασίας – ιδίως από τα μέσα Δεκεμβρίου έως τα τέλη Φεβρουαρίου.
