Στις 3 Ιουνίου 2022, μια ημέρα πριν από την έναρξη των σχολικών διακοπών του Πάσχα, ένας περιφερειακός συρμός εκτροχιάστηκε κοντά στο Garmisch-Partenkirchen…
Το αποτέλεσμα ήταν τραγικό: τέσσερις γυναίκες και ένας 13χρονος έχασαν τη ζωή τους, ενώ περισσότεροι από 70 άνθρωποι τραυματίστηκαν – αρκετοί σοβαρά.
Οι εικόνες των συντριμμιών, των σπασμένων παραθύρων και των βαγονιών παραμένουν νωπές στη μνήμη των κατοίκων της περιοχής.
Τρία χρόνια μετά, η υπόθεση δεν έχει ακόμη πλήρως διευκρινιστεί. Ο τελικός απολογισμός από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διερεύνησης Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων (BEU) δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί, ενώ η ποινική διαδικασία δεν έχει προχωρήσει σε δίκη.
Η αναμονή παρατείνεται, τροφοδοτώντας ερωτήματα και ανησυχίες.
Δικαστικές εκκρεμότητες και αδιευκρίνιστες ευθύνες
Η εισαγγελία Μονάχου II έχει απαγγείλει κατηγορίες εναντίον τριών εργαζομένων της Deutsche Bahn. Σε δύο από αυτούς έχουν ασκηθεί διώξεις για ανθρωποκτονία εξ αμελείας και σωματική βλάβη.
Το δικαστήριο έχει αποδεχθεί την έναρξη της κύριας διαδικασίας, αλλά η ημερομηνία έναρξης της δίκης παραμένει αβέβαιη.
Αρχικά είχαν δεσμευτεί ημερομηνίες για τον Μάιο, αλλά προσωρινές αλλαγές στο προσωπικό της δικαστικής έδρας οδήγησαν σε νέα αναβολή.
Για τον τρίτο κατηγορούμενο, η διαδικασία έληξε με την καταβολή 4.000 ευρώ σε φιλανθρωπικούς οργανισμούς. Συνολικά, η υπόθεση είχε ξεκινήσει με πέντε υπόπτους, αλλά δύο φακέλοι μπήκαν γρήγορα στο αρχείο.
Οι ακριβείς κατηγορίες δεν έχουν γίνει γνωστές. Εικάζεται ότι ενδέχεται να υπήρξε αγνόηση ή μη διαβίβαση προειδοποιήσεων για την κατάσταση της γραμμής στην περιοχή του δυστυχήματος.
Σύμφωνα με τη «Süddeutsche Zeitung», η δίκη ενδέχεται να φωτίσει αν το συγκεκριμένο τμήμα μεταξύ Garmisch και Farchant έπρεπε να είχε κλείσει νωρίτερα λόγω επικινδυνότητας.
Τα αίτια: Ελαττωματικές σιδηροτροχιές και ελλιπής τεχνικός έλεγχος
Ο δεύτερος ενδιάμεσος απολογισμός της BEU, που δημοσιεύθηκε πριν έναν χρόνο, προσδιόρισε ως αιτία του εκτροχιασμού φθορά και υλικές αδυναμίες στις στρωμένες σιδηροτροχιές (Schwellen).
Επρόκειτο για βλάβες δύσκολα ορατές με γυμνό μάτι, που προέκυψαν λόγω χημικών διεργασιών κατά την παραγωγή του υλικού.
Αν και η Deutsche Bahn είχε ήδη από το 2018 θεσπίσει κανόνες για την αναγνώριση τέτοιων βλαβών, βασίζονταν σε οπτικό έλεγχο, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ότι ορισμένες ρωγμές είναι αθέατες.
Ο τελικός απολογισμός της BEU εκκρεμεί, καθώς σύμφωνα με τη διαδικασία προβλέπεται πρώτα η αποστολή του σχεδίου σε εμπλεκόμενους φορείς – ανάμεσά τους η DB Infrago, η DB Regio, η Ομοσπονδιακή Αρχή Σιδηροδρόμων και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Σιδηροδρόμων.
Μέτρα αποκατάστασης και συνεχής κριτική
Η Deutsche Bahn προχώρησε άμεσα σε μαζικό πρόγραμμα ελέγχου και αντικατάστασης σιδηροτροχιών σε όλη τη χώρα.
Ιδιαίτερα για τις γραμμές Werdenfels και Oberland, ανακοινώθηκε επενδυτικό πρόγραμμα εκατομμυρίων. Ωστόσο, η κριτική για καθυστερήσεις και χρόνια αμέλεια παραμένει έντονη.
Ειδικοί τονίζουν ότι ο τεχνικός εκσυγχρονισμός θα έπρεπε να είχε ξεκινήσει πολύ νωρίτερα – η χώρα αντιμετωπίζει επενδυτικό έλλειμμα δεκαετιών στο σιδηροδρομικό δίκτυο, το οποίο απαιτεί χρόνια για να αποκατασταθεί.
Στο επίκεντρο βρέθηκε και η υπόθεση πιθανής γεωλογικής αστάθειας στο σημείο του δυστυχήματος. Υπήρξαν εικασίες ότι η αλλαγή πορείας παρακείμενου ρέματος – λόγω οδικών έργων στην Ομοσπονδιακή Οδό 2 – επηρέασε τη σταθερότητα του ανάγλυφου.
Αν και η εισαγγελία διέταξε γεωλογική πραγματογνωμοσύνη, ο σχετικός έλεγχος από την Deutsche Bahn κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο σιδηροδρομικός αναχώματος είναι ασφαλής.
Το ερώτημα ωστόσο παραμένει: πότε θα υπάρξει ολοκληρωμένη απάντηση και δικαίωση για τα θύματα και τις οικογένειές τους;