Σε μία υπόθεση που απασχόλησε τη Βαυαρία και άνοιξε νέο διάλογο για το ρόλο των θρησκευτικών συμβόλων στα σχολεία, δύο μαθήτριες δημόσιου γυμνασίου προσέφυγαν στη δικαιοσύνη κατά της τοποθέτησης μεγάλου σταυρού στην είσοδο του σχολείου τους.

Το διοικητικό ανώτατο δικαστήριο της Βαυαρίας (BayVGH) αναγνώρισε ότι η παρουσία του σταυρού παραβίαζε την ελευθερία της θρησκευτικής τους συνείδησης – χωρίς όμως να δικαιώσει ταυτόχρονα όλες τις αξιώσεις τους.

Παραβίαση της ελευθερίας θρησκεύματος

Ο επίμαχος σταυρός, ύψους 1,5 μέτρου και πλάτους 50 εκατοστών, με απεικόνιση του Εσταυρωμένου, βρισκόταν στον κεντρικό χώρο υποδοχής του σχολείου.

Οι μαθήτριες δήλωσαν ότι ο καθημερινός αναγκαστικός ερχομός σε επαφή με το σύμβολο αυτό προσέβαλε τη θρησκευτική τους ελευθερία.

Παρά το αίτημά τους, η διεύθυνση αρνήθηκε να αφαιρέσει το σταυρό, οδηγώντας τες στην προσφυγή στο δικαστήριο.

Σύμφωνα με την ετυμηγορία, το σχολείο όφειλε να σεβαστεί τη θρησκευτική ελευθερία των μαθητριών.

Οι ίδιες, λόγω της υποχρεωτικής φοίτησης, δεν είχαν δυνατότητα να αποφεύγουν τον χώρο.

Όπως επισήμαναν οι δικαστές, η παρουσία ενός τόσο ισχυρού συμβόλου του χριστιανισμού προσέκρουε στην ουδετερότητα που οφείλει να διατηρεί η δημόσια εκπαίδευση έναντι των θρησκευτικών πεποιθήσεων των μαθητών.

Μάλιστα, το δικαστήριο παρέπεμψε στη νομολογία του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου, που ήδη από το 1995 είχε αποφανθεί ότι ο σταυρός είναι το κατεξοχήν σύμβολο του χριστιανισμού.

Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει σαφές νομικό πλαίσιο για τοποθέτηση σταυρών σε γυμνάσια στη Βαυαρία. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, σταυροί προβλέπονται μόνο στις αίθουσες διδασκαλίας των δημοτικών σχολείων, όχι όμως στα γυμνάσια ή σε κοινόχρηστους χώρους.

Εναλλακτική διδασκαλία αντί απαλλαγής από τη συμμετοχή σε θρησκευτικές τελετές

Σε αντίθεση με το αίτημα των μαθητριών να απαλλαγούν πλήρως από το σχολείο κατά τη διάρκεια των σχολικών λειτουργιών, το δικαστήριο έκρινε ότι η υποχρέωση παρακολούθησης εναλλακτικού μαθήματος είναι σύννομη.

Οι σχολικές τελετές δεν είναι υποχρεωτικές, ωστόσο αυτό δεν συνεπάγεται απαλλαγή από τη διδακτική διαδικασία – η συμμετοχή σε εναλλακτική δραστηριότητα διασφαλίζει την ίση μεταχείριση όλων των μαθητών.

Τοποθετήσεις υπουργείου και πολιτικών

Η υπόθεση αφορά το Hallertau-Gymnasium στο Wolnzach. Το σχολείο απέφυγε να σχολιάσει την απόφαση, παραπέμποντας στο Υπουργείο Παιδείας της Βαυαρίας.

Η αρμόδια υπουργός, Anna Stolz, δήλωσε ότι θα εξεταστούν όλες οι συνέπειες της απόφασης, τονίζοντας ωστόσο πως το σταυρός παραμένει σύμβολο αξιών που διαμορφώνουν το εκπαιδευτικό σύστημα και τη συμβίωση.

Ο επικεφαλής της Καγκελαρίας, Florian Herrmann (CSU), χαρακτήρισε τη δικαστική απόφαση «λυπηρή», επισημαίνοντας ότι δεν θίγει το γενικό πλαίσιο για τα θρησκευτικά σύμβολα στα σχολεία.

Ανάλογες θέσεις εξέφρασε και ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της CSU, Klaus Holetschek, τονίζοντας τη σημασία του σταυρού όχι μόνο ως θρησκευτικού συμβόλου, αλλά και ως φορέα ηθικών και πολιτισμικών αξιών.